XIV C 258/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2021-07-28

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Jolanta Czajka-Bałon

Protokolant: prot. Magdalena Grzybowska

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2021 r. w Pile

sprawy z powództwa Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P.

przeciwko P. P.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego P. P. na rzecz powoda Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 62.085,46 (sześćdziesiąt dwa tysiące osiemdziesiąt pięć i 46/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia zapłaty

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  umarza postępowanie w zakresie żądania zasądzenia kwoty 162.136,46 (sto sześćdziesiąt dwa tysiące sto trzydzieści sześć i 46/100) zł;

4.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 15.655,83 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

5.  nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża strony i z tego tytułu nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Poznaniu:

a)  od powoda kwotę 4.099,36 zł;

b)  od pozwanego kwotę 839,62 zł.

sędzia Jolanta Czajka-Bałon

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 grudnia 2014 roku (data wniesienia) powód Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego P. P. kwoty 87.207,80 zł w związku z zaniżeniem wypłaty dotacji za rok 2005 wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2006 roku do dnia zapłaty, a także zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Przedmiotowa sprawa zarejestrowana została pod sygn. akt XIV C 1442/14.

W odpowiedzi na pozew pozwany P. P. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż w (...) Szkole Policealnej prowadzonej przez powoda kształcone były osoby nie podlegające obowiązkowi nauki i obowiązkowi szkolnemu. Uczniowie uczęszczający do tej szkoły nie realizowali ww. obowiązków lecz konstytucyjne prawo do kształcenia. Tym samym należna dotacja dla tej szkoły powinna być i była obliczana na podstawie przepisu art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, czyli w wysokości nie niższej niż 50% ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia. W pozwie, cytując odpowiednie przepisy, powód pominął ust. 3 art. 90 ustawy będący podstawą przyznania dla niego dotacji w zakresie (...) Szkoły Policealnej prowadzonej przez Centrum (...) sp. z o.o. w P.. To powyższy przepis a nie zaniżanie przez pozwanego wyliczenia dotacji z art. 90 ust. 2a jest podstawą udzielonych dotacji w kwotach przedstawionych w załączniku nr 7 do pozwu. W 2005 roku dotacja na 1 słuchacza została naliczona na podstawie wydatków bieżących ponoszonych w (...) Studium Zawodowym w P. i wynosiła ona w roku 2005 – 145 zł. Na początku 2005 roku dotacja naliczana była na podstawie stawki obowiązującej w roku 2004, tak jak w pozostałych szkołach niepublicznych. Z chwilą ustalenia nowej stawki na rok 2005 dotacja została ponownie przeliczona i wypłacona wraz z wyrównaniem w miesiącu maju. W miesiącu listopadzie dotacja przekazana w wysokości 12.400 zł nie odpowiada iloczynowi liczby uczniów x stawka, ponieważ zgodnie z obowiązującą w tym czasie uchwałą, została ona zwiększona o kwotę 75 zł. Kwota ta wynika z przeliczenia dotacji na 2 słuchaczy, którzy zostali przyjęci do szkoły: jeden od 20 października 2005 roku, a drugi od 28 października 2005 roku i tym samym nie mogli być uwzględnieni w złożonym w dniu 13 października 2005 roku wniosku o udzielenie dotacji.

Pozwem z dnia 31 stycznia 2016 roku (data wniesienia) powód Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego P. P. kwoty 280.474,34 zł z tytułu niewypłaconej dotacji oświatowej za lata 2006 i 2007 wraz z ustawowymi odsetkami:

od kwoty 204.065,69 zł od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia zapłaty w związku z zaniżeniem wypłaty dotacji za rok 2006,

od kwoty 76.408,65 zł od dnia 1 stycznia 2008 roku do dnia zapłaty w związku z zaniżeniem dotacji za rok 2007,

a także zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Przedmiotowa sprawa zarejestrowana została pod sygn. akt XIV C 127/16.

W odpowiedzi na pozew pozwany P. P. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podniósł tożsamą argumentację, co w odpowiedzi na pozew w sprawie o sygn. akt XIV C 1442/14.

Postanowieniem z dnia 9 marca 2016 roku Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. zarządził połączenie sprawy o sygn. akt XIV C 127/16 ze sprawą toczącą się pod sygn. akt XIV C 1442/14, celem ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Postanowieniem z dnia 22 marca 2016 roku Sąd odrzucił pozwy z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej (k. 236).

Postanowieniem z dnia 18 maja 2016 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu na skutek zażalenia powoda na ww. postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 22 marca 2016 roku uchylił zaskarżone postanowienie (k. 274).

Pismem procesowym z dnia 8 listopada 2016 roku powód zmienił powództwo w zakresie roszczenia o zapłatę dotacji z tytułu prowadzenia (...) Szkoły Policealnej w ten sposób, że:

1)  wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 291.273,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami:

a)  od kwoty 87.207,80 zł od dnia 1 stycznia 2006 roku do dnia zapłaty w związku z zaniżeniem wypłaty dotacji za 2005 rok,

b)  od kwoty 204.065,69 zł od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia zapłaty w związku z zaniżeniem dotacji za rok 2006,

2)  cofnął pozew o zapłatę na kwotę 76.408,65 zł w zakresie roszczeń wypłaty dotacji za 2007 rok (określoną w pozwie z dnia 30 stycznia 2016 roku),

3)  wniósł o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, tj.:

zwrotu kosztów uiszczonej opłaty sądowej wniesionej od pozwu oraz od zażalenia na odrzucenie pozwu,

kosztów zastępstwa procesowego w związku z prowadzeniem postępowania przed sądem o zapłatę oraz w związku z prowadzeniem postępowania zażaleniowego dot. odrzucenia pozwu.

Na rozprawie w dniu 8 listopada 2016 roku pełnomocnik pozwanego wyraził zgodę na częściowe cofnięcie pozwu (min. 00:05:19 k. 306).

Wyrokiem z dnia 23 lutego 2017 roku Sąd Okręgowy wydał wyrok, w którym w pkt 1 umorzył postępowanie w zakresie żądania zasądzenia kwoty 76.408,65 zł, w pkt 2 w pozostałym zakresie powództwo oddalił w oby sprawach, a w pkt 3 zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwoty 3.600 zł oraz 14.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionymi przez stronę pozwaną w postępowaniu zażaleniowym.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie do ponownego rozpatrzenia przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego.

Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2017 roku, sygn. akt I ACa 718/17 Sąd Apelacyjny w Poznaniu uchylił zaskarżony wyrok w pkt 2 i 3 i sprawę przekazał Sadowi Okręgowemu w Poznaniu XIV Wydziałowi Cywilnemu w Pile do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny uznał, iż do ustalenia wysokości należnej powodowi dotacji za lata 2005 i 2006 należało się oprzeć na wielkościach, o których mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, czego pozwany nie uczynił. Sąd odwoławczy podniósł, że dla wyjaśnienia, czy pozwany prawidłowo określił wysokość dotacji oświatowej za lata 2005-2006 należało zatem ustalić wysokość wydatków bieżących ponoszonych przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej realizujących edukację w zakresie kierunków medycznych. Takich ustaleń Sąd Okręgowy w ocenie Sądu II instancji nie dokonał, lecz bezpodstawnie zamiast tego przyjął, że wysokość dotacji przyznanych przez pozwanego została przez niego określona z zachowaniem kryteriów wskazanych w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty.

Po przekazaniu akt do Sądu Okręgowego w Poznaniu, sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą XIV C 285/18.

Pismem procesowym z dnia 25 września 2019 roku (k. 628) powód dokonał modyfikacji powództwa, wnosząc o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kwoty 129.137,03 zł z ustawowymi odsetkami od: kwoty 87.207,80 zł (niewypłaconej dotacji za 2005 roku) liczonymi od dnia 1 stycznia 2006 roku do dnia zapłaty oraz kwoty 41.929,23 zł (niewypłaconej dotacji za 2006 r.) liczonymi od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia zapłaty. Powód oświadczył, że w związku ze zmianą powództwa w stosunku do żądania pozwu pierwotnie w pozwie w zakresie dotacji za 2006 rok zrzeka się roszczenia w kwocie 162.136,46 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. jest wpisany do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...). Przedmiotem działalności powoda są gimnazja, licea ogólnokształcące, zasadnicze szkoły zawodowe, licea profilowane, technika, szkoły policealne oraz działalność wspomagająca edukację.

Na podstawie Uchwały Zarządu Powiatu w P. Nr (...) z dnia 28 listopada 2000 roku w sprawie wpisania szkoły niepublicznej do ewidencji szkół i placówek niepublicznych oraz nadania jej uprawnień szkoły publicznej dokonano w dniu 30 listopada 2000 roku wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych pod Nr (...) (...) Szkoły Policealnej (jako szkoły policealnej, dwuletniej, dziennej) w zakresie kształcenia – technik farmaceutyczny, której to szkoły podmiotem prowadzącym był powód.

W dniu 10 sierpnia 2005 roku Starosta P. na wniosek powoda dokonał zmiany wpisu w ewidencji szkół i placówek niepublicznych polegającej na poszerzeniu oferty edukacyjnej (...) Szkoły Policealnej o nowy zawód. Po dokonanej zmianie wpis do ewidencji brzmiał następująco: Szkoła Policealna - (...) Szkoła Policealna, system kształcenia dzienny, szkoła ponadgimnazjalna, szkoła policealna kształcąca w zawodach: technik farmaceutyczny 322[10], technik fizjoterapii 322[11].

dowód: informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców KRS dot. powoda (k. 16 – 22; k. 18 – 24 akt XIV C 127/16), zaświadczenie o uzyskaniu wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych P. P. (k. 23, 119, 121; k. 26 akt XIV C 127/16), pismo Kuratorium (...) w P. (k. 24; k. 28 akt XIV C 127/16), zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON (k. 26; k. 27 akt XIV C 127/16), zaświadczenie o zmianie wpisu do ewidencji szkół i placówek niepublicznych P. P. (k. 25, 115, 116, 117, 118, 120; k. 25 akt XIV C 127/16)

Powód, mając na uwadze przepisy ustawy o systemie oświaty, w dniu 30 września 2004 roku złożył pozwanemu wniosek o dotację oświatową dla (...) Szkoły Policealnej przedstawiając planowaną liczbę uczniów, tj.:

w okresie od 1 września 2004 roku do 31 sierpnia 2005 roku – 78,

w okresie od 1 września 2005 roku do 31 sierpnia 2006 roku - 85.

dowód: wniosek z dnia 30 września 2004 roku o udzielenie dotacji na rok 2005 wraz z załącznikami (k. 27 – 29)

Za okres od stycznia do grudnia 2005 roku Starostwo Powiatowe w P. przekazało powodowi następujące dotacje dla (...) Szkoły Policealnej:

1)  styczeń – 5.390 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 77, przy stawce 70 zł na 1 ucznia);

2)  luty – 5.460 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 78, przy stawce 70 zł na 1 ucznia);

3)  marzec – 5.530 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 79, przy stawce 70 zł na 1 ucznia);

4)  kwiecień – 5.390 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 77, przy stawce 70 zł na 1 ucznia);

5)  maj – 11.165 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 77, przy stawce 145 zł na 1 ucznia), a nadto kwotę 23.325 zł tytułem wyrównania za okres od stycznia do kwietnia; pozwany poinformował powoda, iż wyrównania dotacji dokonano w wyniku otrzymanej z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu informacji o standardzie podziału subwencji w 2005 roku i w rezultacie wprowadzono korektę naliczenia stawek na 1 ucznia w szkołach, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub nauki oraz stawek na 1 słuchacza w liceach ogólnokształcących, szkołach zawodowych i szkołach policealnych dla dorosłych;

6)  czerwiec - 11.165 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 77, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

7)  lipiec - 11.165 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 77, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

8)  sierpień - 11.165 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 77, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

9)  wrzesień - 12.180 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 84, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

10)  październik - 12.035 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 83, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

11)  listopad – 12.325 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 85, przy stawce 145 zł na 1 ucznia); ostatecznie wypłacono 12.400 zł, albowiem uwzględniono, iż w drugiej połowie października 2005 roku liczba uczniów zwiększyła się z 83 do 85;

12)  grudzień - 12.325 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 85, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

łącznie: 138.695 zł.

W 2005 roku dotacja na 1 słuchacza została naliczona przez pozwanego na podstawie wydatków bieżących ponoszonych w (...) Studium Zawodowym w P. i wynosiła ona w roku 2005 – 145 zł. Organem prowadzącym (...) Studium Zawodowego w P. był Samorząd Województwa (...), natomiast na mocy porozumienia pomiędzy P. P. i Samorządem, Studium to włączone zostało do Zespołu Szkół (...) w P..

Na początku 2005 roku dotacja naliczana była na podstawie stawki obowiązującej w roku 2004, tak jak w pozostałych szkołach niepublicznych. Z chwilą ustalenia nowej stawki na rok 2005 dotacja została ponownie przeliczona i wypłacona z wyrównaniem w miesiącu maju.

Dotacja na każdy miesiąc udzielona została zgodnie z wnioskiem powoda i odpowiadała wskazywanej przez powoda liczbie uczniów.

dowód: pismo Zespołu Szkół (...) w P. (k. 104), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 26 stycznia 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 30 – 31), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 28 lutego 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 32 – 33), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 29 marca 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 34 – 35), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 25 kwietnia 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 36 – 37), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 27 maja 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 38 – 39), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 27 czerwca 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 40 – 41), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 26 lipca 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 42 – 43), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 26 sierpnia 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 44 – 45), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 27 września 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 46 – 47), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 26 października 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 48 – 49), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 28 listopada 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 50 – 51), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 27 grudnia 2005 roku wraz z załącznikiem (k. 52 – 53), wnioski o udzielenie dotacji na konkretny miesiąc (k. 54 - 65), pismo Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 17 października 2014 roku wraz z załącznikami (k. 66 - 69), porozumienie z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie przejęcia do prowadzenia Szkoły Policealnej – (...) Studium Zawodowego w P. (k. 141 - 145), pismo Zespołu Szkół (...) w P. z dnia 17 czerwca 2015 roku wraz z załącznikiem (k. 146 - 147), pismo Urzędu Marszałkowskiego z dnia 21 grudnia 2004 roku (k. 148 - 149), pismo Zarządu Powiatu z dnia 12 stycznia 2005 roku (k. 150 - 152), metryczka subwencji oświatowej 2005 rok (k. 153), pismo Dyrektora Wydziału Oświaty Starostwa Powiatowego w P. z dnia 20 maja 2005 roku (k. 154 – 157)

W dniu 30 września 2005 roku powód złożył pozwanemu wniosek o dotację oświatową na rok 2006 dla (...) Szkoły Policealnej przedstawiając planowaną liczbę uczniów, tj.:

w okresie od 1 stycznia 2006 roku do 31 sierpnia 2006 roku – 83,

w okresie od 1 września 2006 roku do 31 grudnia 2006 roku - 120.

dowód: wniosek z dnia 30 września 2005 roku o udzielenie dotacji na rok 2006 wraz z załącznikami (k. 30 – 32 akt XIV C 127/16)

W metryczce subwencji oświatowej na 2006 rok przewidziano dla p. p. 84 zaplanowanych uczniów szkół medycznych – na tych uczniów powiat otrzymał kwotę łączną 249.195,95 zł.

Za okres od stycznia do grudnia 2006 roku Starostwo Powiatowe w P. przekazało pozwanemu następujące dotacje dla (...) Szkoły Policealnej:

1)  styczeń – 12.035 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 83, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

2)  luty – 11.638 zł dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 80, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

3)  marzec - 11.600 zł dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 80, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

4)  kwiecień – 8.232 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 64, przy stawce 145 zł na 1 ucznia); dotacja należna w wysokości 9.280 zł została pomniejszona, albowiem uwzględniono, iż w drugiej połowie marca 2006 roku liczba uczniów zmniejszyła się z 80 do 64;

5)  maj - 9.280 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 64, przy stawce 145 zł na 1 ucznia);

6)  czerwiec - 16.960 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 64, przy stawce 265 zł na 1 ucznia), a nadto kwotę 43.684 zł tytułem wyrównania za okres od stycznia do maja, łącznie:60.644 zł;

7)  lipiec - 16.960 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 64, przy stawce 265 zł na 1 ucznia);

8)  sierpień - 16.960 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 64, przy stawce 265 zł na 1 ucznia);

9)  wrzesień - 22.850 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 87, przy stawce 265 zł na 1 ucznia); dotacja należna wyniosła 23.055 zł, przy czym została umniejszona o kwotę 205 zł z uwagi na spadek liczby słuchaczy od 31 sierpnia 2006 roku;

10)  październik - 23.055 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 87, przy stawce 265 zł na 1 ucznia);

11)  listopad - 20.333 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 75, przy stawce 265 zł na 1 ucznia); dotacja należna wyniosła 19.875 zł, przy czym została zwiększona o kwotę 458 zł z uwagi na zmianę liczby słuchaczy;

12)  grudzień - 18.724 zł (dla systemu kształcenia w trybie dziennym; liczba uczniów, na którą udzielono dotacji – 71, przy stawce 265 zł na 1 ucznia); dotacja należna wyniosła 18.815 zł, przy czym została zmniejszona o kwotę 91 zł z uwagi na spadek liczby słuchaczy..

łącznie: 138.695 zł.

W 2006 roku dotacja na 1 słuchacza w policealnej szkole medycznej powoda została naliczona według stawki 265 zł ustalonej w wysokości nie niższej jak 50% wydatku na jednego słuchacza ponoszonego przez samorząd województwa (...) w poszczególnych kierunkach kształcenia w szkołach medycznych w wysokości 514,32 zł. Wyżej wymienioną wysokość wydatków określono w piśmie otrzymanym przez pozwanego z Departamentu (...) Urzędu Marszałkowskiego w P. z dnia 20 stycznia 2006 roku.

Przyrost wysokości stawki naliczonej dla powoda w 2006 roku w stosunku do roku 2005 (145 zł) wyniósł 120 zł.

Na początku roku 2006 dotacja naliczana była na podstawie stawki obowiązującej w roku 2005, tak jak w pozostałych szkołach niepublicznych. Z chwilą ustalenia nowej stawki na rok 2006 dotacja została ponownie przeliczona i wypłacona wraz z wyrównaniem w miesiącu czerwcu za okres styczeń – maj 2006 roku.

Ogółem w 2006 roku przekazane dotacje dla (...) Szkoły Policealnej prowadzonej przez powoda wyniosły 232.311 zł.

Dotacje przekazywane były w danych miesiącach zgodnie z § 4 uchwały Nr XXXI/264/05 Rady Powiatu w P. z dnia 16 czerwca 2005 roku w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji z budżetu powiatu dla szkół niepublicznych posiadających uprawnienia szkół publicznych. Zgodnie z ww. uchwałą ustalenie dotacji następowało w oparciu o liczbę uczniów zgłoszonych we wnioskach na dzień 15 – go każdego miesiąca z uwzględnieniem wzrostów i spadków liczby uczniów w pozostałych dniach danego miesiąca.

dowód: wnioski o udzielenie dotacji na konkretny miesiąc w 2006 roku (k. 43 – 53 akt XIV C 127/16), metryczka subwencji oświatowej 2006 rok (k. 54 – 55 akt XIV C 127/16), pismo Departamentu (...) Urzędu Marszałkowskiego w P. z dnia 20 stycznia 2006 roku (k. 78 akt XIV C 127/16), wyliczenie stawek, które weszły w życie od miesiąca czerwca 2006 roku (k. 79 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 26 stycznia 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 80 – 81 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 27 lutego 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 82 – 83 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 27 lutego 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 84 – 85 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 26 kwietnia 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 86 – 87 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 29 maja 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 88 – 89 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 26 czerwca 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 90 – 91 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 26 lipca 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 92 – 93 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 28 sierpnia 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 94 – 95 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 26 września 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 96 – 97 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 26 października 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 98 – 99 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 27 listopada 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 100 – 101 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 22 grudnia 2006 roku wraz z załącznikiem (k. 102 – 103 akt XIV C 127/16), pismo pozwanego z dnia 29 grudnia 2006 roku (k. 104 akt XIV C 127/16), przekazane dotacje dla (...) Szkoły Policealnej (k. 105 akt XIV C 127/16)

Pismem z dnia 3 czerwca 2008 roku pozwany powołując się na przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty poinformował powoda, że w (...) Szkole Policealnej prowadzonej przez Centrum (...) sp. z o.o. w P. kształcone są osoby, które nie podlegają obowiązkowi nauki i obowiązkowi szkolnemu. W związku z tym należna dla tej szkoły dotacja powinna być obliczona na podstawie przepisu art. 90 ust. 3 ustawy czyli na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50% ustalonych w budżecie powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju.

Jednocześnie pozwany wskazał, że ma świadomość, iż przepisy prawa oświatowego regulują problematykę dotacji dla szkół niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych w sposób ograniczony tylko do dwóch alternatywnych sytuacji związanych z obowiązkiem – szkolnym lub nauki, nie uwzględniając sytuacji szczególnych dotyczących np. Policealnych (...). Pozwany podniósł, iż wobec powyższego, w świetle obowiązujących obecnie przepisów i opinii prawnych w tym zakresie, zmuszony jest stwierdzić, że sposób naliczenia dotacji dla (...) Szkoły Policealnej jest zgodny z obowiązującym prawem.

dowód: pismo pozwanego z dnia 3 czerwca 2008 roku (k. 91 - 92)

Pismem z dnia 7 listopada 2014 roku pełnomocnik powoda wezwał P. P. do wypłaty zaległej kwoty dotacji za rok 2005 należnej w związku z prowadzeniem szkoły medycznej przez Centrum (...) sp. z o.o. z siedziba w P. w brakującej kwocie 87.207,80 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania wraz z ustawowymi odsetkami do dnia zapłaty, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postepowania sądowego. W uzasadnieniu pełnomocnik wskazał, w 2005 roku P. P. wypłacił powodowi kwotę 138.695 zł z tytułu prowadzenia szkoły medycznej. Natomiast za 2005 rok dla szkoły medycznej dotacja była należna w wysokości 225.902,80 zł. Z powyższego wynika więc, że nie wypłacono całej należnej kwoty dotacji z tytułu prowadzenia ww. szkoły, a niedopłata wynosi 87.207,80 zł.

W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 21 listopada 2014 roku pozwany poinformował powoda, że dotacja na uczniów szkoły medycznej prowadzonej przez Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w roku 2005 i 2010 została wypłacona w prawidłowej wysokości, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 7 listopada 2014 roku (k. 70 – 71), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 21 listopada 2014 roku (k. 72)

Pismem z dnia 10 grudnia 2015 roku pełnomocnik powoda wezwał P. P. do wypłaty zaległej kwoty dotacji za rok 2006 należnej w związku z prowadzeniem szkoły medycznej przez Centrum (...) sp. z o.o. z siedziba w P. w brakującej kwocie 204.065,69 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania wraz z ustawowymi odsetkami do dnia zapłaty, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postepowania sądowego. W uzasadnieniu pełnomocnik wskazał, że w 2006 roku P. P. wypłacił powodowi kwotę 232.516 zł z tytułu prowadzenia szkoły medycznej. Natomiast za 2006 rok dla szkoły medycznej dotacja była należna w wysokości 436.581,69 zł. Z powyższego wynika więc, że nie wypłacono całej należnej kwoty dotacji z tytułu prowadzenia ww. szkoły, a niedopłata wynosi 204.065,69 zł.

W odpowiedzi na powyższe, pismem z dnia 18 grudnia 2015 roku pozwany poinformował powoda, że dotacja na uczniów szkoły medycznej prowadzonej przez Centrum (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w roku 2006 została wypłacona w prawidłowej wysokości, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

dowód: wezwania do zapłaty z dnia 10 grudnia 2015 roku (k. 60, 61, 62 – 63 akt XIV C 127/16), pismo Starostwa Powiatowego z dnia 18 grudnia 2015 roku (k. 33, 64 akt XIV C 127/16).

W latach 2005-2006 P. P. nie prowadził szkoły publicznej tego samego typu i rodzaju jak przedmiotowa szkoła niepubliczna prowadzona przez powoda. Pozwany dopiero od 1 września 2007 roku prowadzi Szkołę Policealną - (...) Studium Zawodowe w P., którą wcześniej prowadziło Województwo (...).

W latach 2005-2006 na terenie województwa (...), (...) i (...)- (...) policealne publiczne szkoły medyczne były prowadzone przez powiaty:

- miasto na prawach powiatu K. – Szkoła Policealna nr 7 im. (...), K., ul. (...),

- powiat ziemski świecki (woj. (...)- (...)) – Szkoła Policealna M.-Społeczna, Ś., ul. (...),

- miasto na prawach powiaty B. (woj. (...)- (...)) – Zespół (...), B., ul. (...),

- miasto na prawach powiatu G. (woj. (...)- (...)) – Zespół (...), G., ul. (...).

Policealne publiczne szkoły medyczne zgodnie ze stanem prawnym w latach 2005-2006 otrzymywały na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego obowiązującej do prowadzenia odpowiedniego typu i rodzaju szkół, w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym na jednego ucznia w szkołach tego samego typu i rodzaju prowadzonych przez tę jednostkę samorządu terytorialnego. W przypadku nieprowadzenia przez jednostkę samorządu terytorialnego szkoły tego samego typu i rodzaju w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego zgodnie z poniższymi wyliczeniami:

2005 rok

Subwencja na ucznia – dzieci

Subwencja na ucznia – dorośli

m. K.

5.827,05 zł

4.986,61 zł

m. B.

5.850,87 zł

5.007,00 zł

m. G.

5.713,14 zł

4.889,13 zł

powiat świecki

5.421,43 zł

4.639,49 zł

2006 rok

m. K.

6.091,72 zł

5.213,11 zł

m. B.

6.215,58 zł

5.319,10 zł

m. G.

6.044,57 zł

5.172,76 zł

powiat świecki

5.786,12 zł

4.951,58 zł

Organem prowadzącym Policealną Szkołę (...) wchodzącą w skład Zespołu (...) w B. był Urząd Miasta w B.. Wysokość wydatków bieżących Zespołu (...) w 2005 roku wyniosła 1.158.692,60 zł, natomiast w 2006 roku było to 1.120.007,67 zł. W roku szkolnym 2005/2006 w Zespole (...) szkołę policealną w kierunkach technik farmaceutyczny, terapeuta zajęciowy, technik fizjoterapii i asystent osoby niepełnosprawnej rozpoczęło 230 uczniów: 103 rozpoczęło naukę a 127 kontynuowało naukę, ukończyło 118 uczniów. Natomiast w roku szkolnym 2006/2007 naukę w kierunkach technik masażysta, terapeuta zajęciowy, technik fizjoterapii i asystent osoby niepełnosprawnej rozpoczęło 211 uczniów: 127 rozpoczęło naukę, a 84 kontynuowało naukę, a 104 ją ukończyło.

Wysokość wydatków bieżących w Szkole Policealnej nr 7 im. (...) w K. w roku 2005 wyniosła 1.195.754,00 zł, a 2006 1.037.940,00 zł. P. P.w latach 2005-2006 nie prowadził policealnej szkoły medycznej dla młodzieży oraz dorosłych i w związki z tym nie ma danych o kosztach kształcenia przypadających na jednego ucznia.

W 2005 roku szkoła medyczna w G. funkcjonowała pod nazwą Zespół Szkół Medycznych – Medyczna Szkoła Policealna nr (...). Była to szkoła policealna dla młodzieży, w której kształcono w kierunkach dietetyk, ratownik medyczny, technik fizjoterapii, terapeuta zajęciowy i technik masażysta (w 2006 rok). (...) Centrum (...). S. S. w G. (obecna nazwa ww. szkoły) na podstawie dokumentacji jaka jest dostępna w archiwach szkolnych nie jest w stanie wyliczyć kosztów przypadających na jednego ucznia, które mogą być obarczone nieprzewidzianym błędem. Ze sprawozdania z wykonania budżetu Urzędu Miejskiego w G. oraz metryczki oświatowej za 2005 rok wynika, że wydatki na zadania własne ww. szkoły wyniosły 1.662.876,91 zł w 2005 roku i 1.480.268,04 zł w 2006 roku. Naukę pobierało średnio 179 osób w 2005 roku i 184 uczniów w 2006 roku, a średni roczny koszt utrzymania ucznia wyniósł 8.644,00 zł w 2005 roku czyli 722,00 zł miesięcznie, natomiast 8.009,00 zł w 2006 roku czyli 667 zł miesięcznie.

Kwota dotacji należnej dla powoda Centrum (...) przy uwzględnieniu wysokości kosztów kształcenia jednego ucznia/słuchacza wynosi odpowiednio:

- 200.780,46 zł w 2005 roku i 193.889,52 zł w 2006 roku przy uwzględnieniu kosztów kształcenia w Zespole (...) w B.,

- 264.758,79 zł w 2005 roku i 329.629,18 zł w 2006 roku przy uwzględnieniu kosztów kształcenia w Szkole Policealnej nr 7 im. M. S.-Curie w K.,

- 345.302,32 zł w 2005 roku i 292.545,95 zł w 2006 roku przy uwzględnieniu kosztów kształcenia w Zespole Szkół Medycznych – Medyczna Szkoła Policealna nr (...) w G.,

- 76.545,20 zł w 2005 roku i 79.372,04 zł w 2006 roku przy uwzględnieniu kosztów kształcenia w Policealnej Szkole Zawodowej dla Dorosłych w R..

dowód: porozumienie z dnia 30 sierpnia 2007 roku w sprawie przejęcia do prowadzenia Szkoły Policealnej – (...) Studium Zawodowego w P. (k. 141 - 145), pismo pozwanego z dnia 3 lipca 2018 roku (k. 441), pismo Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 14 sierpnia 2018 roku (k. 446-447), metryczki subwencji oświatowych za 2005 i 2006 rok (k. 448-455), pismo Urzędu Miasta K. Wydziału (...) z dnia 4 października 2018 roku wraz z załącznikami – metryczkami subwencji oświatowych za 2005 i 2006 rok (k. 472), pismo Starostwa Powiatowego w Ś. z dnia 1 października 2018 roku i 12 października 2018 roku z metryczkami subwencji oświatowych na lata 2005-2006 (k. 476-495, 497-500), pismo Urzędu Miasta B. z dnia 12 października 2018 roku z metryczkami subwencji oświatowej za lata 2005-2006 (k. 502-508), pismo Urzędu Miejskiego w G. z dnia 19 października 2018 roku z załącznikami – sprawozdanie z wykonania budżetu za okres 1 stycznia – 31 grudnia 2005 oraz 1 stycznia – 31 grudnia 2006 Zespołu (...) i z metryczkami subwencji za 2005 i 2006 rok (k. 510-541), pismo Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2018 roku (k. 548-549), pismo Urzędu Miasta B. z dnia 19 lutego 2019 roku (k. 558), pismo Urzędu Miasta B. z dnia 14 marca 2019 roku (k. 579), pismo Starosty K. z dnia 13 lutego 2019 roku (k. 580), pismo Urzędu Miejskiego w G. z dnia 29 czerwca 2018 roku (k. 581), pismo Centrum (...). S. S. w G. z dnia 25 czerwca 2018 roku (k. 582), pismo Urzędu Miejskiego w G. z dnia 25 lutego 2019 roku (k. 583), pismo Centrum (...). S. S. w G. z dnia 18 października 2018 roku (k. 584-585), pismo (...) Zespołu (...)-administracyjnego w Ś. z dnia 14 lutego 2019 roku (k. 586), pismo Urzędu Miasta B. z dnia 15 kwietnia 2019 roku (k. 589), pismo Starosty Powiatowego w C. z dnia 30 kwietnia 2019 roku (k. 595-597), opinia główna i uzupełniające biegłego sądowego dr P. B. (k. 652-692, 723-738, 772-773, 785-786).

Na wstępie wskazania wymaga, iż przestawiony powyżej stan faktyczny nie był sporny pomiędzy stronami i w większości jednoznacznie wynikał z dokumentów zgromadzonych w toku procesu, w tym dołączonych przez strony do akt sprawy. Spór w niniejszym procesie dotyczył kwestii merytorycznych – oceny prawnej tego, czy strony dokonały w kwestionowanych przez powoda okresach prawidłowego rozliczenia należnej powodowi subwencji oświatowej. Strony zaprezentowały w omawianym zakresie obszerną argumentację w złożonych pismach procesowych. Sąd Apelacyjny w Poznaniu, w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 grudnia 2017 roku, sygn. akt I ACa 718/17 rozstrzygnął, iż wysokość dotacji ustalono z naruszeniem postanowień zdania 2 ustępu 3 art. 90 ustawy o systemie oświaty, który wskazywał, że podstawą do ustalenia wysokości dotacji w takiej sytuacji winny być wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju. Sąd rozpoznający ponownie niniejszą sprawę, był oczywiście związany oceną prawną wyrażoną w uzasadnieniu wyroku sądu drugiej instancji. Zgodnie z wytycznymi Sądu Apelacyjnego w Poznaniu postępowanie dowodowe zmierzało zatem do ustalenia wysokości wydatków bieżących ponoszonych przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej realizujących edukację w zakresie kierunków medycznych i na podstawie tych danych wyliczenia należnej dotacji dla powoda w latach 2005-2006.

Na podstawie art. 229 i 230 k.p.c. Sąd przyjął bez dowodów te powołane przez powoda fakty, które pozwany przyznał, uznając, że przyznanie nie budziło wątpliwości, bądź których nie zanegował, ponieważ twierdzenia te znajdowały oparcie w okolicznościach sprawy, a nie pozostawały sprzeczności ze stanowiskiem strony milczącej i z wynikami rozprawy.

Zgromadzone dokumenty urzędowe i prywatne Sąd ocenił jako wiarygodny materiał dowodowy, mając na względzie przepisy art. 244 § 1 k.p.c. i art. 245 k.p.c., uznając że zostały one sporządzone przez upoważnione osoby i instytucje, w zakresie ich kompetencji i prawem przewidzianej formie oraz to że ich wartość dowodowa nie została skutecznie zakwestionowana przez strony w trybie art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c., a Sąd nie znalazł przyczyn by to uczynić z urzędu. Przy czym podkreślić należy, że o materialnej mocy dowodowej dokumentów prywatnych sąd rozstrzyga zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów. Dokumenty prywatne nie korzystają z domniemania zgodności z prawdą oświadczeń w nich zawartych. Korzystają jedynie z domniemania autentyczności, a także domniemania wyłączającego potrzebę dowodu, że osoba, która dokument podpisała złożyła zawarte w nim oświadczenia. Część dokumentów została złożona w kopiach, których wierność oryginałom nie budziła wątpliwości i nie była przez strony kwestionowana, dlatego Sąd uznał, że stanowią one wiarygodne potwierdzenie istnienia oryginałów. Dokumenty, na podstawie których dokonano ustaleń, nie budziły wątpliwości co do swej autentyczności. Także zgodność ich treści z prawdą nie wywoływała zastrzeżeń i nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Zatem nie było podstaw do odmówienia im w tym zakresie zaufania.

W sprawie bezsporne było, iż w latach 2005-2006 P. P. nie prowadził szkoły publicznej tego samego typu i rodzaju jak przedmiotowa szkoła niepubliczna prowadzona przez powoda. W oparciu o zebrane w sprawie dane, Sąd zlecił dokonanie biegłemu z dziedziny rachunkowości wyliczeń należnej dotacji dla powoda w latach 2005-2006 przy uwzględnieniu wysokości kosztów kształcenia jednego ucznia w ww. latach w policealnych szkołach medycznych w B., prowadzonej przez powiat (...) i miasto G. oraz kosztów kształcenia jednego słuchacza w policealnej szkole dla dorosłych ponoszonych przez Powiat (...). Opinia (główna wraz z uzupełniającymi) dr. P. B. zasługuje na pełną wiarygodność. Sąd uznał ją za dowód przydatny i bardzo wartościowy. Została ona sporządzona przez stałego biegłego sądowego, a więc specjalistę dysponującego dużą wiedzą i doświadczeniem w swojej dziedzinie wiedzy. Opinia udzieliła odpowiedzi na tezę dowodową zawartą w postanowieniu Sądu, została sporządzona w sposób rzetelny i wyczerpujący. Jest logiczna i zrozumiała. W sposób przekonujący i nie budzący zastrzeżeń zostały w niej wskazane przesłanki, które doprowadziły do końcowych wniosków. Powód zgłosił pewne zastrzeżenia do opinii głównej domagając się jej uzupełnienia. Biegły sporządził opinie uzupełniające, w których odniósł się do wątpliwości powoda w zakresie metodyki dokonanych przez niego wyliczeń. Ostatecznie powód pismem z dnia 29 czerwca 2021 roku wskazał, że nie wnosi zastrzeżeń do matematycznych wyliczeń biegłego. Odnosząc się natomiast do pozostałych uwag powoda wskazać należy, że nie dotyczyły one w ogóle nieprawidłowości wniosków biegłego, a kwestii merytorycznych istotnych z punktu widzenia oceny prawnej Sądu tj. wyboru szkoły, która w stosunku do powoda odpowiada postanowieniom art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty. Zauważyć bowiem należy, że nie można zarzucać biegłemu dokonanie wyliczeń w stosunku do szkoły w R. (powiat (...)) skoro biegły realizował w omawianym zakresie zlecenie Sądu (postanowienie z dnia 13 listopada 2019 rok). Tym samym wątpliwości podnoszone przez powoda co do opinii głównej zostały usunięte. Opinia biegłego dostarczyła zatem Sądowi niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy informacji, jest wyczerpująca i odpowiada na postawione przez sąd pytania. W świetle materiału dowodowego nie da się przyjąć innych wniosków niż przez niego przedstawione.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w części.

Na wstępie Sąd wskazuje, że powództwo zostało w części tj. co do kwoty 162.136,46 zł cofnięte przez powoda ze zrzeczeniem się roszczenia. W konsekwencji, Sąd uznał częściowe cofnięcie pozwu za skuteczne i dopuszczalne i dlatego postępowanie w tymże zakresie umorzono (art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 i 4 k.p.c).

Przedmiotem sporu między stronami była kwestia dopuszczalności drogi sądowej dla dochodzonego w niniejszym postępowaniu roszczenia. Kwestia ta została jednak w sprawie ostatecznie przesądzona treścią postanowienia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 maja 2016 roku (k.274), więc nie ma potrzeby ponownie tej kwestii omawiać.

Spór dotyczył przede wszystkim tego, jaka winna być we wskazanych przez powoda w uzasadnieniach pozwów w obu połączonych sprawach, podstawa prawna rozliczeń między stronami z tytułu subwencji oświatowej. Kwestię tę rozstrzygnął Sąd Apelacyjny w Poznaniu, który w uzasadnieniu do wyroku z dnia 28 grudnia 2017 roku, sygn. akt I ACa 718/17 wskazał, iż podstawę rozstrzygnięcia o żądaniu pozwu winien stanowić art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, a nie przepis art, 90 ust. 2a tej ustawy (w istotnym dla sprawy brzmieniu).

W ślad za oceną prawną dokonaną przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu podkreślenia wymaga, że:

Szkoła, którą w latach 2005-2006 prowadził powód była wprawdzie szkołą niepubliczną o uprawnieniach szkół publicznych, jednak nie był w niej realizowany ani obowiązek szkolny ani obowiązek nauki, a tylko takich szkół dotyczy regulacja z art. 90 ust.2a ustawy o systemie oświaty.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o systemie oświaty obowiązek szkolny dziecka trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.

W art. 16 tej ustawy wskazano, że:

-

ust. 5, obowiązek szkolny spełnia się przez uczęszczanie do szkoły podstawowej i gimnazjum, publicznych albo niepublicznych.

-

ust. 5a. po ukończeniu gimnazjum obowiązek nauki spełnia się:

1) przez uczęszczanie do publicznej łub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej;

2} przez realizowanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, przygotowania zawodowego u pracodawcy.

Prowadzona przez powoda Policealna Szkoła (...) w P. stanowiła natomiast szkołę policealną, którą zgodnie z ustawą o systemie oświaty przeznaczona jest dla osób posiadających wykształcenie średnie, okres nauczania w takiej placówce jest nie dłuższy niż 2,5 roku i umożliwia ona uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminów potwierdzających kwalifikacje w danym zawodzie) art. 9 ust. Id ustawy o systemie oświaty).

Jest zatem oczywiste, że w szkole tej nie realizuje się obowiązku szkolnego, skoro nie była to szkoła podstawowa ani gimnazjum i uczyły się w niej osoby, które nie tylko ukończyły gimnazjum, lecz posiadały nadto wykształcenie średnie.

Zgodnie natomiast z art. 1 la ust. 4 ustawy o systemie oświaty wykształcenie średnie posiada osoba, która:

1)  ukończyła szkołę ponadpodstawową, z wyjątkiem szkół wymienionych w ust. 3 pkt 1, lub

2)  ukończyła szkołę ponadgimnazjalną, z wyjątkiem szkoły wymienionej w art. 9 ust. 1 pkt 3 lit. a i h.

Szkoła prowadzona przez powoda nie realizowała również obowiązku nauki, który oznacza obowiązek kształcenia się do ukończenia 18 roku życia.

W szkole policealnej mogą się bowiem uczyć osoby, które ukończyły 18 rok życia, co wynika z faktu, że wcześniej muszą skończyć szkołę podstawową, gimnazjum i szkołę dającą wykształcenie średnie.

Powód nie twierdził zresztą, że w przedmiotowej szkole policealnej kształcił osoby, które nie ukończyły 18 roku życia.

Nadto z powołanego wyżej art. 16 ust. 5a ustawy o systemie oświaty wynika, że po ukończeniu gimnazjum obowiązek nauki nie jest realizowany w szkołach policealnych.

Skarżący twierdzi, że w zakresie dofinansowania z budżetu uczniowie szkół medycznych mieszczą się w kategorii młodzież, dla których zasady finansowania są identyczne jak dla szkół, w których istnieje obowiązek szkolny lub obowiązek nauki.

W ocenie skarżącego szkoły dzienne dla młodzieży i szkoły, w których realizowany jest obowiązek nauki są tak samo dofinansowane przez państwo. Jest to stanowisko nieuprawnione.

W ustawie o systemie oświaty nie ma bowiem tego rodzaju zapisów, w szczególności zaś traktujących o szkołach dziennych dla młodzieży jako odrębnej kategorii szkół.

Szkoła prowadzona przez powoda nie podpada pod uregulowanie z art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty. Również w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że szkoły policealne prowadzące edukację w zakresie kierunków medycznych są szkołami podpadającymi pod uregulowanie art. 90 ust. 3 ( a nie art. 90 ust.2a) ustawy o systemie oświaty (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 grudnia 2016 roku., (...)).

Reasumując należy stwierdzić, że prowadzona przez powoda (...) Szkoła Policealna nie jest niepubliczną szkołą o uprawnieniach szkół publicznych wymienioną w art. 90 ust.2a ustawy o systemie oświaty i w konsekwencji z uwagi należna powodowi dotacja winna być ustalana w oparciu o postanowienia art. 90 ust. 3 tej ustawy.

Należna powodowi dotacja została zatem określona i wypłacona przez pozwanego w sposób nieprawidłowy, niezgodny z przepisem art. 90 ust. 3 ustawy.

Zgodnie z tym przepisem dotacje dla niepublicznych szkół o uprawnieniach szkół publicznych niewymienionych w ust. 2a przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 50% ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu wydatków bieżących ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju w przeliczeniu na jednego ucznia, pod warunkiem że osoba prowadząca niepubliczną szkołę poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy lub powiatu szkoły publicznej danego typu i rodzaju podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju.

Bezsporne jest, że w latach 2005-2006 P. P. nie prowadził szkoły publicznej tego samego typu i rodzaju jak przedmiotowa szkoła niepubliczna prowadzona przez powoda. Natomiast wysokość należnej powodowi dotacji za rok 2005 na 1 słuchacza została wyliczona przez pozwanego na podstawie wydatków bieżących ponoszonych w (...) Studium Zawodowym w P.. Była to jednak wówczas szkoła prowadzona przez Województwo (...).

Nie ma zatem wątpliwości, że wysokość dotacji ustalono z naruszeniem postanowień zdania 2 ustępu 3 art. 90 ustawy o systemie oświaty, który wskazywał, że podstawą do ustalenia wysokości dotacji w takiej sytuacji winny być wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej danego typu lub rodzaju.

Z kolei wielkość dotacji za rok 2006 na 1 słuchacza w policealnej szkole medycznej powoda ustalono w oparciu o informację Departamentu (...) Urzędu Marszałkowskiego w P. z dnia 20 stycznia 2006 roku o miesięcznych wydatkach na jednego słuchacza w szkołach medycznych finansowanych w 2006 roku przez samorząd Województwa (...) w kierunkach technik farmaceutyczny i technik fizjoterapii. Również i w tym wypadku do ustalenia wysokości należnej powodowi dotacji nie oparto się na wielkościach, o których mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty.

Ustawa o systemie oświaty w art. 9 ust. 1 wskazywała typy szkół publicznych i niepublicznych. Natomiast żaden przepis tej ustawy nie precyzował, co należy rozumieć pod pojęciem "rodzaj szkoły".

W orzecznictwie sądów administracyjnych, a także powszechnych funkcjonuje pogląd, że przepis art. 90 ust. 3 zdanie drugie ustawy o systemie oświaty należy rozumieć w ten sposób, że o ile przy wskazaniu na brak na terenie gminy lub powiatu szkół mowa jest o szkołach publicznych danego "typu i rodzaju", o tyle co do szkół z najbliższego powiatu ustawodawca nakazuje uwzględniać "typ lub rodzaj" szkoły. Owemu rozróżnieniu (typ i rodzaj szkoły - typ lub rodzaj szkoły) nie można przypisywać przeoczenia czy niedokładności ustawodawcy, lecz ocenić je należy jako zabieg celowy, zmierzający do poprzestania przy ustalaniu wysokości dotacji w przypadku określonym w zdaniu drugim art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty wybiórczo tylko na typie lub tylko na rodzaju szkoły (tak wyrok NSA z dnia 18 listopada 2016 roku, (...), LEX nr 2228096). Oznacza to, że organ ustalający wysokość dotacji może przyjąć wydatki szkoły określonego typu albo określonego rodzaju znajdującej się w powiecie sąsiednim albo jedne i drugie. Na gruncie tego przepisu wysokość dotacji nie może być natomiast ustalana na podstawie wydatków bieżących dwu lub więcej powiatów w zależności, od tego który powiat ponosi wyższe (niższe) wydatki bieżące na jednego ucznia szkoły publicznej dla określonych tylko typów szkół lub ich rodzajów. Pojęcie "rodzaj szkoły", niezdefiniowane przez ustawodawcę, należy przy tym rozumieć jako jej cechy szczególne, charakterystyczne w ramach danego typu szkoły, w tym forma nauczania, forma organizacyjna szkoły (np. zespół szkół) (wyrok NSA z dnia 5 grudnia 2019 roku, I (...), wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2017 roku, (...) 925/16). W judykaturze prezentowany jest nadto pogląd, że "rozróżnienia szkoły zarówno z uwagi na typ, jak i na rodzaj należy dokonywać mając na względzie cel przepisu stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia, w którym ustawodawca odwołuje się do tych pojęć. (...) pojęcie należy wykładać w kontekście wydatków bieżących, o których stanowi art. 90 ust. 3 cyt. ustawy, skoro ustawodawca w przepisie tym uzależnia przyznanie dotacji dla szkół niepublicznych w odniesieniu do wydatków bieżących ustalonych w budżecie odpowiednio danej gminy lub powiatu ponoszonych w szkołach publicznych tego samego typu i rodzaju. (...) celem przepisu art. 90 ust. 3 cyt. ustawy jest sprawiedliwy podział środków finansowych przez jednostkę samorządu terytorialnego pomiędzy szkoły" (por. wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2008 roku, (...) 333/07, wyrok SO we Wrocławiu z dnia 12 marca 2019 roku, XII C 1784/18, wyrok SO w Łodzi z dnia 11 października 2017 roku, II C 1621/13).

W sprawie istotne pozostawało zatem ustalenie wysokości wydatków bieżących ponoszonych przez najbliższą gminę lub powiat na prowadzenie szkoły publicznej realizujących edukację w zakresie kierunków medycznych (zgodnie z wytycznymi SA w P., wyrok dnia 28 grudnia 2017 roku, sygn. akt I ACa 718/17).

Z tych względów postępowanie skupiło się na poszukiwaniu danych, o których mowa w ww. przepisie. Brak szkół odpowiadających kryteriom w powiecie (...) spowodował wystąpienie do MEN o pozyskanie informacji, czy na terenie województw (...), (...) i (...)- (...) prowadzone były policealne szkoły medyczne w latach 2005 i 2006, a gdyby takich szkół w ww. województwach nie było o wskazanie, które powiaty na terenie Polski prowadziły policealne publiczne szkoły medyczne w ww. przedziale czasowym. Udzielona przez MEN odpowiedź wyłoniła szkoły na terenie ww. województw, które stanowiły policealne szkoły medyczne. Sąd w oparciu o te informacje wystąpił do stosownych instytucji o udzielenie informacji niezbędnych do sprecyzowania typu i rodzaju/ cech szczególnych tych szkół w tym danych wskazujących bądź pozwalających na określenie wysokości kosztów kształcenia jednego ucznia ponoszonych przez te podmioty w latach 2005-2006. Uzyskane materiały stały się podstawą obliczeń dokonanych w opinii biegłego. Dodatkowo na wniosek pozwanego w oparciu o zebrane informacje biegły na zlecenie sądu wyliczył również dotacje należne powodowi przy uwzględnieniu wysokości kształcenia jednego słuchacza w policealnej szkole dla dorosłych w C., która nie oferowała kierunków medycznych.

Na podstawie analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd nie miał wątpliwości, że podstawą do ustalenia wysokości dotacji dla powoda za lata 2005-2006 winny być wydatki bieżące ponoszone przez miasto na prawach powiatu B., przy uwzględnieniu wysokości kształcenia jednego ucznia w Zespole (...) w B. w tożsamym do ww. okresie. Po pierwsze pojęcia „najbliższa gmina, powiat” uzasadniało wybór właśnie tego miasta. B. jest bowiem bezsprzecznie najbliższym miastem (na prawach powiatu) w stosunku do p. p., w sensie fizycznej odległości. Przedmiotowe rozumienie ww. pojęcia akceptowane jest przez orzecznictwo administracyjne (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia z dnia 26 lipca 2005 roku, (...) SA/Wa 971/05).

W dalszej kolejności należało wskazać, że bezsporne jest, że miasto B. w Zespole (...) w latach 2005-2006 prowadziło szkołę policealną i kształciło uczniów m.in. na kierunkach technika farmaceutycznego i technika fizjoterapii. Podczas gdy powiat (...) w omawianym okresie w ogóle nie prowadził tego typu szkoły, powiat (...) nie kształcił w ogóle na kierunkach medycznych (technik informatyk), a miasto G. (na prawach powiatu) oferował tylko jeden tożsamy z powódką kierunek tj. technik fizjoterapii. W ocenie Sądu typ szkoły i profil nauczania ma znaczenie dla wydatków szkolnych: determinuje zarówno program nauczania, organizację zajęć, ich ilość itp., wiąże się ze zbliżonymi kosztami bieżącymi kształcenia jednego ucznia co oznacza że wydatki miasta B. są miarodajne dla ustalenia kosztów kształcenia w tej sprawie. W związku z tym Sąd uznał, że dla rozstrzygnięcia sporu przyjąć należy wydatki szkoły określonego typu i rodzaju znajdującej się w gminie lub powiecie najbliższym w stosunku do powiatu (...). Dlatego też, szkoły prowadzone przez powiat (...) i (...) nie mogły być uznane jako te, których wydatki bieżące na kształcenie jednego ucznia powinny być wzięte pod uwagę, gdyż ponoszone przez nie wydatki nie mogą być uznane za adekwatne do wydatków ponoszonych przez powódkę. Spośród cech podobnych powódki i szkoły w B. należy wskazać także liczbę uczniów pobierających naukę ww. placówkach (w G. liczna uczniów była niemalże dwa razy większa niż w powodowej szkole). O tym aby w oparciu o dane dotyczące miasta B. i Zespołu (...) w B. a dokładnie prowadzonej przez nią policealnej szkoły medycznej dokonać wyliczeń należnej powodowi dotacji zadecydowała także ilość, pewność tych danych. Wskazać bowiem należy, że informacje dotyczące Zespołu Szkół Medycznych – Medycznej Szkoły Policealnej nr (...) w G. obarczone były nieprzewidzianym błędem (k. 679). Reasumując, Sąd doszedł do przekonania, że najwięcej wspólnych cech z powodową szkołą posiadała szkoła prowadzona przez miasto (na prawach powiatu) B..

W oparciu więc o dane pozyskane właśnie z miasta B., należało określić wysokość prawidłowej dotacji dla powoda. Zgodnie z opinią biegłego kwota dotacji należnej powodowi, przy uwzględnieniu wysokości kosztów kształcenia jednego ucznia w Zespole (...) w B. wyniosłaby 200.780,46 zł w 2005 roku i 193.889,52 zł w 2006 roku. Opinia nie była ostatecznie kwestionowana przez strony. Nie wniosły one do jej treści zastrzeżeń (w tym podstawionych danych, dokonanych wyliczeń i ich sposobu). Na marginesie Sąd zauważa, że uwagi powoda zawarte w pismach z dnia 16 czerwca 2020 roku i 23 listopada 2020 roku nie zawierały w istocie merytorycznych zarzutów do opinii, albowiem powód właściwie polemizował ze słusznością zlecenia biegłemu dokonania wyliczeń dotacji w oparciu o dane pochodzące z powiatu (...). Powyższe uwagi powoda Sąd wziął oczywiście pod uwagę przy wydawaniu końcowego rozstrzygnięciu.

Bezsporne w sprawie było, iż powód otrzymał od pozwanego za 2005 rok dotację w wysokości 138.695 zł. Brakująca kwota dotacji wyniosła zatem 62.085,46 zł (200.780,46 zł – 138.695 zł). Z kolei za 2006 rok pozwany wypłacił powodowi dotację w kwocie 232.311 zł, a zatem więcej niż wyniosłaby dotacja należna w oparciu o wydatki poniesione przez miasto B. na Zespół (...) (policealną szkołę medyczną). Powodowi nie należy się zatem żądana dopłata za ww. okres.

Podkreślić należy, że dochodzone w sprawie roszczenie ma szczególny charakter bowiem stanowi ono dotację, którą zgodnie z przepisami prawa ma otrzymać podmiot, który realizuje założenia polityki oświatowej określone w art. 1 ustawy o systemie oświaty w istotnym dla sprawy brzmieniu. Należne tym podmiotom wsparcie ze środków publicznych powinno być udzielane w rozmiarach określonych bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, a ewentualne przyznawanie tej pomocy w zaniżonej wysokości nie leży bynajmniej w interesie publicznym. Powyższe rozważania należy podeprzeć argumentem odnoszącym się do specyficznego charakteru działalności polegającej na prowadzeniu szkoły (zob. wyrok SA w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2017 roku, sygn. akt I ACa 718/17).

Reasumując łączna kwota niedopłaty dotacji dla powoda wynosi 62.085,46 zł, i taką kwotę Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego w pkt 2 wyroku. Dotacja oświatowa, jest zobowiązaniem terminowym. Termin spełnienia tego świadczenia wyznacza treść zobowiązania wynikająca z art. 90 ust. 3c ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 roku Nr 256, poz. 2572 ze zm.). Stosownie do tego przepisu dotacje oświatowe są przekazywane w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły lub placówki. W myśl art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty ostatnią część dotacji oświatowej za 2005 rok pozwany winien był przekazać do dnia 31 grudnia 2005 roku, tak więc w dniu 01 stycznia 2006 roku pozwany pozostawał w opóźnieniu w zapłacie dotacji oświatowej za 2005 rok (por. wyrok
SA w B. z dnia 28 lutego 2013 roku, I ACa 865/12). Na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty należało zatem zasądzić odsetki ustawowe od kwoty 62.085,46 złotych od dnia 01 stycznia 2006 roku.

W pozostałym zakresie powództwo jako wygórowane podlegało oddaleniu (pkt 3 wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając. Pierwotne żądanie pozwu wynosiło łącznie 367.682,14 zł. Powód w trakcie procesu cofnął powództwo co do kwoty łącznej 238.545,11 zł, a postępowanie w tym zakresie zostało umorzone. Cofnięcie pozwu stanowi przejaw woli powoda o rezygnacji z dochodzenia roszczenia objętego pozwem w danej sprawie, powód cofający pozew jest zatem formalnie przegrywającym proces, który powinien zwrócić koszty procesu przeciwnikowi – na jego żądanie. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Powód ostał się ze swoim roszczeniem w zakresie kwoty 62.085,46 zł, co pozwalało przyjąć że wygrał proces 17 %. Powód poniósł koszty w wysokości: 4.361 zł i 14.025 zł opłaty od pozwu (połączone sprawy XIV C 127/16 i XIV C 1442/14), 3.600 zł i 14.400 zł wynagrodzenia pełnomocnika w postępowaniu pierwszoinstancyjnym (połączone sprawy XIV C 127/16 i XIV C 1442/14), 3.678 zł opłaty od zażalenia na postanowienie z dnia 22 marca 2016 roku i 7.200 zł zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym (I Acz 696/16 k. 287), 14.564 zł opłaty od apelacji, 8.100 zł zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, 561,25 zł zaliczek na opinię biegłego. Pozwany wygrał proces w 83 % i poniósł koszty: 3.600 zł i 14.400 zł zastępstwa procesowego w postępowaniu pierwszoinstancyjnym (połączone sprawy XIV C 127/16 i XIV C 735/16), 7.200 zł w postępowaniu zażaleniowym (I Acz 696/16 k. 287), 8.100 zł zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Łącznie koszty obu stron wyniosły 103.879,25 zł z czego 83 % obciążało powoda a 17 % pozwanego. Pozwany poniósł 33.300 zł kosztów a obciążało go jedynie 17.644,17 zł, jako 17 % z 103.879,25 zł. Zatem przysługiwał mu od powoda zwrot 15.655,83 zł, które Sąd zasądził na jego rzecz w punkcie 4 wyroku.

Wynagrodzenia pełnomocników stron Sąd określił:

- w zakresie postepowania pierwszoinstancyjnego w sprawie XIV C 1442/14 na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.),

- w zakresie postepowania pierwszoinstancyjnego w sprawie XIV C 127/16 na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (DZ.U. z 2015 r. poz. 1804),

- w zakresie postępowania zażaleniowego na podstawie § 10 ust.2 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (DZ.U. z 2015 r. poz. 1804),

- w zakresie postępowania apelacyjnego na podstawie § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (DZ.U. z 2015 r. poz. 1804, ze zm.).

W sprawie pozostały nieuiszczone koszty sądowe w wysokości 4.938,99 zł w postaci wydatków na wynagrodzenie biegłego wyłożone tymczasowo przez Skarb Państwa. Sąd orzekł o nich w pkt 5 wyroku na podstawie art. 113 u.k.s.c. Na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu podlegała ściągnięciu od stron taka część kosztów, jaka odpowiadała stopniowi ich przegranej w procesie (powód 83 % z 4.938,99 zł = 4.099,36 zł, pozwany 17 % z 4.938,99 zł = 839,62 zł).

Sędzia Jolanta Czajka-Bałon

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Sułek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Jolanta Czajka-Bałon
Data wytworzenia informacji: