Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 16 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Zofia Lehmann

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy E. W.

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2016 r. w Poznaniu sprawy z powództwa

I. W., adres zamieszkania ul. (...), (...)-(...) Ł., adres do korespondencji ul. (...), (...)-(...) Ł.

przeciwko (...) Spółce z o.o. z siedzibą w P., ul. (...), (...)-(...) P.

- roszczenia z umowy o roboty budowlane

I.  Powództwo oddala.

II.  Kosztami niniejszego postępowania obciąża powódkę i w związku z tym:

a.  obciąża ją częścią uiszczonej opłaty sądowej;

b.  zasądza od niej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 3.321,-zł z tytułu pozostałej części nie uiszczonej opłaty sądowej;

c.  kosztem jej procesowego zastępstwa obciąża ją we własnym zakresie;

d.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 9.000,-zł z tytułu zwrotu poniesionego przez niego kosztu jego procesowego zastępstwa.

SSO Zofia Lehmann

Sygnatura akt X IIC 1262/2014

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 listopada 2011 roku zgłoszonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym zarejestrowanym w S. R. L. – Z. L., działająca przez pełnomocnika procesowego w osobie adwokata, powódka I. W. skierowała p-ko pozwanemu (...) sp. z (...) z/s w P. żądania:

-zasądzenia od niego na jej rzecz kwoty 88.562.09,- zł z ustawowym odsetkami liczonymi od 22 listopada 2007 roku – do dnia zapłaty,

-zasądzenia od niego na jej rzecz zwrotu kosztów sądowych tej sprawy w wysokości 1.108,- zł,

-zwrotu kosztów jej procesowego zastępstwa – wg norm przepisanych.

Na tego poparcie podała:

-że prowadziła działalność gospodarczą pod firmą P.W. (...) z/s w P.,

-że w dniu 4 września 2007 roku zawarła z pozwanym umowę o roboty budowlane w Zakładzie Produkcji (...) w N.,

-że w dniu 21 listopada 2007 roku pozwany odstąpił od tej umowy,

-że dostarczyła mu w związku z powyższym materiały budowlane o wartości 88.562.09,- zł wykorzystane przez niego,

-że nabyła i dostarczyła mu je przed rozwiązaniem cyt. umowy i, że nie zostały przez nich rozliczone,

- podała wnioski dowodowe na poparcie jej twierdzeń,

- że bezskutecznie próbowała porozumieć się z nim na tym tle,

-motywację daty dochodzonych przez nią odsetek od ww kwoty (k. 2 – 8 akt).

Postanowieniem z dnia 7 lutego 2012 roku wydanym przez S. R. L. (...) w sprawie o sygn. akt (...) – stwierdził on brak podstaw do wydania w tej sprawie nakazu zapłaty i przekazał niniejszą sprawę do rozpoznania S. R. P. – G. J.w P. (k. 9 akt).

Postanowieniem z dnia 2 marca 2012 roku w sprawie o sygn. akt (...) S. R. P.– G. J.wP.uznał swoją niewłaściwość i niniejszą sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Poznaniu - jako właściwemu miejscowo i rzeczowo do jej rozpoznaniu (k. 10 akt).

W odpowiedzi na pozew z 31 sierpnia 2012 roku, która do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęła 4 września 2012 roku pozwany (...) sp. z (...) z/s w P. , działając przez pełnomocnika procesowego w osobie radcy prawnego, wniósł:

-o oddalenie powództwa powódki w całości,

-o zasądzenie od niej na jego rzecz zwrotu kosztów niniejszego postępowania wraz z kosztem jego procesowego zastępstwa – wg norm przepisanych,

także:

-o rozpoznanie przedmiotowej sprawy pod jego nieobecność

Argumentując zaprezentowane stanowisko:

-podniósł brak istnienia po jej stronie legitymacji czynnej do wystąpienia z powyższymi roszczeniami wobec niego,

-z ostrożności procesowej zgłosił zarzut przedawnienia jej roszczenia,

-podniósł zarzut nie udowodnienia przez nią objętego tą sprawą roszczenia,

-podniósł zarzut braku wymagalności tego roszczenia (k. 42 – 44 akt).

W procesowych pismach:

-powódka: z dnia 12 listopada 2012 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 14 listopada 2012 roku (k. 72 – 74 akt), z dnia 30 lipca 2014 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 31 lipca 2014 roku (k. 204 akt), z dnia 12 listopada 2014 roku, które do Sadu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 14 listopada 2014 roku (k. 280 – 281 akt), z dnia 5 grudnia 2014 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 8 grudnia 2014 roku (k. 295 – 296 akt), z dnia 15 stycznia 2015 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 19 stycznia 2015 roku (k. 309 – 310 akt), z dnia 21 kwietnia 2015 roku które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 23 kwietnia 2015 roku (k. 334 akt), z dnia 19 czerwca 2015 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 22 czerwca 2015 roku (k. 343 akt), z dnia 20 października 2015 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 22 października 2015 roku (k. 362 akt), z dnia 20 listopada 2015 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 23 listopada 2015 roku (k. 369 akt), 27 stycznia 2016 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 1 lutego 2015 roku (k. 375 akt),

-pozwany: z dnia 16 grudnia 2014 roku, które do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynęło 18 grudnia 2014 roku (k. 302 – 306 akt),

strony prezentowały swoje stanowiska, zgłaszały wnioski dowodowe, ustosunkowywały się do twierdzeń przeciwnika.

Na rozprawach wyznaczonych w tej sprawie w dniach 6 czerwca 2013 roku (k. 105 – 107 akt), 25 lipca 2014 roku (k.115 – 119 akt), 16 września 2014 roku (k. 267 akt), 5 listopada 2014 roku (k. 275 akt), 31 marca 2015 roku (k. 330 – 331 akt), 18 sierpnia 2015 roku (k. 350 akt), 2 marca 2016 roku (k. 384 – 385 akt) – strony podtrzymywały swoje stanowiska.

Wyrokiem z dnia 30 lipca 2013 roku wydanym w niniejszym postępowaniu – powództwo powódki podległo oddaleniu przy obciążeniu jej jego kosztami wobec uwzględnienia zarzutu pozwanego, że brak jest po jej stronie legitymacji czynnej do występowania wobec niego ze spornym roszczeniem (k. 121 - 128 akt).

Postanowieniem z dnia z 25 listopada 2013 roku pochodzącym z tej sprawy – powódka zwolniona została z części kosztów sądowych w postępowaniu apelacyjnym tj. w zakresie opłaty sądowej od apelacji (k. 158 akt).

W dniu 20 lutego 2014 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu (sygn. akt I ACa 1273/2013) uchylił powyższy wyrok przekazując tą sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Poznaniu pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego – przy uznaniu, że nie została rozpoznana jej istota (k. 162, 189 – 190 akt).

Ustalenia stanu faktycznego:

A.1.Powódka I. W. w latach 2005 – 2009 prowadziła działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...) z/s w P. – z racji braku jej płynności finansowej w owym 2009 roku zrezygnowała ona z tego.

2. Pozwany Z. spółka z oo z/s w P. prowadzi działalność gospodarczą zapisaną w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) ; w jego dziale 3, rubryce 1 (przedmiot działalności) zapisane jest, że zajmuje się on m.in. … robotami budowlanymi związanymi ze wznoszeniem budynków…także … robotami budowlanymi związanymi z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej…, także… robotami budowlanymi specjalistycznymi…(k. 46 – 53; 35 – 37 akt).

B. W tych ramach w 2007 roku był on generalnym wykonawcą robót budowlanych związanych z realizacją inwestycji pod nazwą… Budowa (...) w nieruchomości usytuowanej w N. przy ulicy (...).

1 . W związku z tym w dniu 4 września 2007 roku zawarł on umowę nazwaną umową podwykonawczą, której stroną był świadek R. W. i – jak z niej wynika – prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) z/s w P. . Z punktu widzenia przedmiotowego sporu istotnymi jej postanowieniami były:

-zawarte w jej punkcie 2 mówiące o jej przedmiocie (tynki wewnętrzne, sufity podwieszane, ścianki gipsowo - kartonowe; usunięcie wad i usterek),

-zawarte w jej punkcie 3 mówiące o wynagrodzeniu z tego tytułu (609.006.73,- zł),

-zawarte w jej punkcie 4 mówiące o jej integralnych częściach (dokument, umowy, ogólne Warunki Umowne na Usługi (...) wraz z załącznikami; dokumentacja kontraktowa),

-zawarte w jej punkcie 5.2 mówiące o warunkach szczególnych dla prac podwykonawców (dostarczenie materiałów do aprobaty, akceptacji i certyfikaty na tynki wewnętrzne, płyty gipsowo - kartonowe i wełna w ścianach; próbki materiałów dla podwieszanych sufitów),

-zawarte w jej punkcie 6.4 mówiące o jej postanowieniach końcowych (w razie zmian forma – pod rygorem nieważności – aneksu sporządzonego na piśmie).

Akcentacji przy tym wymagało, że z żadnego jej fragmentu nie wynikało, by cyt. świadek działał jako pełnomocnik czy reprezentant powódki – pod wskazanym dokumentem widnieje on jako zleceniobiorca; to samo dotyczyło w/opisanych jej integralnych części (k. 6 – 40 dołączonych akt o sygn. (...); zeznania świadka R. W.; zeznania powódki)

-W jednej z nich, będącej protokołem negocjacji, zawarte zostały ustalenia dotyczące warunków odbioru prac ( punkt 8), dotyczące sposobu ich wykonania ( punkt 13.4.1.), dotyczące ich harmonogramu ( punkt 13.4.3.), dotyczące znajomości drugiej z nich tj. treści Ogólnych Warunków Umownych na Usługi (...) (punkt 15.2.). – k. 6 – 40 dołączonych akt o sygn. (...), k. 5 – 257 akt.

2. Kierownikiem budowy w powyższej inwestycji był świadek A. R. (1) ; kierownikiem projektu – natomiast – świadek A. O. (zeznania tych świadków; zeznania powódki).

3. Współpraca stron na powyższym tle nie ułożyła się najlepiej z racji nie dochowywania przez powódkę harmonogramu objętych ww umową prac, w tym dotyczących stwierdzonych w nich wad. Pozwany wyznaczał jej w tym celu dodatkowe terminy, które także nie zostały uwzględnione; co finalnie doprowadziło do odstąpienia przez niego od tej umowy w piśmie z dnia 21 listopada 2007 roku. Świadek R. W. opuścił teren powyższej inwestycji jesienią 2007 roku – nie doszło do odbioru wykonanych przez niego prac, choć za zrealizowanie ich części otrzymał wynagrodzenie (prace tynkarskie). Ich rozliczenia dokonał on wraz z powódka na ich potrzeby – niemniej rozliczenia tego nie doręczyli pozwanemu; nie zwracali się też o to do niego; jedynie cyt. świadek kilkakrotnie udawał się na teren prowadzonej inwestycji celem prowadzenia rozmów na tym tle, do których nie doszło (zeznania powódki; zeznania świadka R. W.; k. 41 – 48 dołączonych akt o sygn. (...)).

C. We wrześniu 2007 roku i w październiku 2007 roku powódka i świadek R. W. nabyli materiały budowlane za łączną kwotę 88.562,09,- zł; których sprzedawcą była Drewka, (...) spółka jawna KLEKS z/s w Z. (k. 87 – 95 akt; zeznania powódki; zeznania świadka R. W.).

-Ww domagali się od pozwanego bezskutecznie zwrotu ich równowartości – wnioskiem z dnia 30 listopada 2011 roku zainicjowali oni na tym podłożu w S. R. w P. w sprawie o sygn. akt (...) postępowanie o zawezwanie do próby ugodowej nie osiągając też tym sposobem zamierzonego rezultatu (k. 54 – 56, 283 – 285 akt)

Naprowadzony stan faktyczny znalazł oparcie w treści:

-dokumentów z k. 35 – 37, 46 - 53 (odpis z Krajowego Rejestru Sądowego), 54 -56, 283 - 285 zawezwanie do próby ugodowej), 87 – 95 (faktury), – 48 (korespondencja stron, umowa), 251 – 257 (przedmiary robót);

-zeznań świadków R. W. z k. 115 – 118, 330 – 331, A. R. (1) z k. 330, A. O. z k. 384;

-zeznań powódki z k. 118 -119, 331 akt.

Analiza i ocena zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego:

W jego skład w tym procesie weszły dokumenty i to zarówno o charakterze urzędowym, jak i o charakterze prywatnym; zeznania świadków oraz zeznania powódki.

A. O dokumentach urzędowych mowa jest w treści normy art.244 k.p.c., który stanowi, że są nimi… sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, i, że… stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone…( par. 1 ), co odpowiednio odnosi się do… sporządzonych przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje pozarządowe w zakresie zleconych im przez ustawę spraw z dziedziny administracji publicznej…( par. 2 ). W przedmiotowym postępowaniu zaliczyć do nich należało odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego oraz Centralnej Ewidencji (...) .

Z kolei redakcja normy art.245 k.p.c. wskazuje, iż… dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała złożyła zawarte w nim oświadczenie… - objęły one w tym postępowanie pozostałe ww.

Warunki zaprzeczenia ich prawdziwości określone zostały w normach odpowiednio art.252 k.p.c. i art.253 k.p.c. – żadna ze stron przy udziale możliwości wypływającej z art.232 k.p.c. nie zainicjowała ewentualnej procedury na tym tle; nie było też podstaw ku temu, by czynić to z urzędu.

Miały, więc, one zastosowanie do ustaleń w/naprowadzonego stanu faktycznego.

B.W charakterze świadków wystąpili w tej sprawie R. W.,A. O. oraz A. R. (1) – wszyscy z nadania powódki.

-Dokonując ich oceny z punktu widzenia ich wiarygodności zauważyć było trzeba, że zeznania świadków A. R. (1) oraz A. R. (2) niczego do tej sprawy nie wniosły; jako, że upływ czasu od zdarzeń mających znaczenie dla sporu stron pociągnął w konsekwencji ich niepamięć co do nich – zważywszy ich kompetencje determinujące ich udział w wielu budowlanych inwestycjach pozostawało to poza granicami zastrzeżeń.

-Duże znaczenia – natomiast – dla rozstrzygniecie tego sporu miały zeznania świadka R. W. z racji tego, że w wydarzeniach stojących u stóp żądania powódki pełnił on kluczową rolę. Dlatego też były one osią przewodnią jego relacji.

1.W pierwszej kolejności akcentacji wymagało, że jest on jej mężem; oczywiste, więc, było to, że był on żywotnie zainteresowany jej pozycją w tym postępowaniu; dlatego też do tego, co powiedział należało podejść ze sporym dystansem. Z kolei z pola uwagi nie można było stracić tego, że zajmowali się oni wspólnie tą samą aktywnością gospodarczą, co generowało po jego stronie jego wiedzę na istotne fakty z perspektywy tej sprawy.

W kontekście z argumentami użytymi przez pozwanego w opozycji do cyt. roszczenia należało wywieść następujące konkluzje:

-Zastanowienia się w pierwszej kolejności wymagało jako kto występował on przy zawieraniu opisanej umowy – poza kwestią pozostawało, bowiem, że z dokumentu odzwierciedlającego jej postanowienia jednoznacznie wynikało, że to on prowadzi działalność gospodarczą pod firmą PW (...); i że w ani jednym jej momencie nie wynikało z niej (w tym z jej integralnych części), by był on wówczas pełnomocnikiem powódki. Stanowiące element zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego faktury – opiewają na cyt. firmę, co nie mogło przesądzać o żadnym aspekcie tego problemu. Jego zeznania co do tej okoliczności zawierały sprzeczności – skoro z jednej strony wypowiadał się on o tym, że miał w trakcie rozmów z przedstawicielami powoda pełnomocnictwo udzielone mu przez powódkę; i że chyba było przesłane dodatkowo drogą faksu; z drugiej – zaś – że informował ich o tym ustnie; że wszyscy o tym wiedzieli. Tym samym trudne było poczynienie na tym tle w oparciu o nie pewnego ustalenia – za prawdziwością jego słów w tej płaszczyźnie przemówiło tylko to, że z Centralnej Ewidencji (...) jednoznacznie wypływało, że w tym czasie to rzeczywiście powódka prowadziła tą działalność, a on był jej pełnomocnikiem.

-W drugiej kolejności rozważenia wymagało czy i w jakim zakresie jego słowa o nabyciu, przeznaczeniu i rozliczeniach z pozwanym materiałów budowlanych objętych przedstawionymi przez powódkę fakturami - odpowiadały rzeczywistości. Ich lektura i analiza pozwoliła tylko na ustalenie faktu, że ich nabywcą była ww firma PW (...) – brak było natomiast w badanym materiale podstaw do ustalenia, by dotyczyły one prowadzonej przez pozwanego inwestycji; by pozostały one tam po opuszczeniu jej terenu przez niego bądź, by zostały tam wbudowane. Pozwany tego nie potwierdził – z żadnego momentu z przebiegu tego procesu nie wynikało też czy i komu materiały te zostały przekazane; czy rzeczywiście znalazły się one w obszarze cyt. inwestycji; w jakiej ewentualnie części zostały przez niego wykorzystane. Pogląd ten wzmocniło przyznanie przez cyt. świadka, że część prac przez niego wykonanych została przez strony rozliczona – tym samym, skoro w świetle wskazanych Ogólnych Warunków Wykonywania Prac przez Podwykonawców materiał na zlecone im prace miał być przez nich dostarczany (po uprzednich aprobatach i akceptacji), to musiał się on w rozliczeniach tych zmieścić; tymczasem nie można było na gruncie tej sprawy poczynić żadnych ustaleń w tym zakresie.. Świadek ten jedynie gołosłownie twierdził, że były to…inne prace, choć objęte jedną umową…, - co też niczego nie mogło zmienić w prowadzonej ocenie. Przeciwnie – wątpliwości na tym tle pogłębiało kilka okoliczności. Przede wszystkim obrazujące postawę jego i powódki już po jesieni 2007 roku – charakteryzujące się pasywnością polegającą na tym, że przez następne 3 lata nie interesowali się oni tym; nie wzywali pozwanego do ich zwrotu, rozliczenia się z tego tytułu; dopiero po tym czasie zdecydowali o wszczęciu sprawy o zawezwanie do próby ugodowej.

Sam fakt zbieżności dat ich nabycia z pracami prowadzonymi przez cyt. firmę w inwestycji realizowanej przez pozwanego nie stanowił wystarczającej okoliczności do obdarzenia jego twierdzeń co do tego zaufaniem.

D. Taki sam stosunek zaprezentować należało do zeznań powódki – stanowił on naturalną konsekwencję zaprezentowanego wobec zeznań świadka R. W. ; skoro treść ich zeznań co do analizowanych okoliczności była tożsama.

Zważeniu podległo, co następuje:

Powództwo powódki nie zasługiwało na uwzględnienie – tezę taką uznać należało za udowodnioną na bazie analizy i oceny zebranego w tej sprawie materiału dowodowego; przywołanych unormowań prawnych i przedstawionego rozumowania.

A. W pierwszej kolejności rozważenia wymagało, jaka umowa połączyła strony – na tym tle zrodził się, bowiem, między nimi antagonizm, skoro powódka poszukiwała swojej ochrony na zasadach dotyczących umowy o roboty budowlane; pozwany – zaś – na zasadach umowy o dzieło.

1. Analiza przedmiotu spornej umowy nakazała podzielenie poglądu prezentowanego w tej sprawie przez pozwanego. Definicja umowy o roboty budowlane mieści się w normie art.647 k.c. stanowiącej, że … wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor…do czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia….

-Umowa ta wywodzi się z umowy o dzieło – ma jednak charakter odrębny, skoro w jej wyniku powstaje co prawda dzieło, ale o określonych cechach. Jest to, bowiem obiekt budowlany rozumiany przepisami ustawy prawo budowlane z 7 lipca 1994 roku – zrealizowany zgodnie z projektem.

-W relacji ze sporną umową oraz istotą sporu stron – ekspozycji wymagało, że zobowiązaniem istniejącym po stronie wykonawcy przy umowie o roboty budowlane jest wykonanie i oddanie obiektu budowlanego rozumianego art.3 powołanej ustawy prawo budowlane; a nie wykonanie określonych prac budowlanych. Ważne było także to, że jej przepisy – dla wykonania takiej umowy – mają zasadnicze znaczenie; jako, że dopiero wtedy mówić można o spełnieniu świadczeń z niej płynących, gdy zachowane zostaną sprecyzowane w niej warunki, w tym zyskanie niezbędnych zezwoleń. Nadto przy jej wykonywaniu należy mieć na uwadze innych uczestników procesu budowlanego określonych w jej art. 12.1.1; 12.1.2; 12.1.4 oraz art. 17.4. Poza tym - przesłanką kwalifikacji do umowy o roboty budowlane – jest wykonywanie obiektu w zgodzie z projektem. Podnoszony przez powódkę argument, że pozwany ustanowił kierownika budowy, kierownika robót niczego nie zmienił w tej ocenie, gdy weźmie się pod uwagę rozmiar prowadzonej przez niego inwestycji – jako generalnego wykonawcy. Nie zmienia niczego także fakt, że świadek R. W. otrzymał od niego dokumentację techniczną dotyczącą niewielkiej części prac z nią związanych. W ten sposób wywiązał się on z obowiązków nałożonych na niego sporną umową – niczego dziwnego nie było w tym, że jej przedmiot opierał się o część projektu, którym dysponował. Istotą jest to, że powyższych wymogów nie musiałoby spełniać samo wykonywanie tych prac.

2.Przełożenie tych uwag na grunt spornej umowy doprowadziło do wyprowadzenia powyższej konkluzji o podzieleniu w tym aspekcie poglądu pozwanego. Jej przedmiotem było, bowiem, wykonanie wewnętrznych tynków, wykonanie podwieszanych sufitów oraz postawienie ścianek z płyt kartonowo - gipsowych – oczywistym było, więc, że zakres tych prac w stosunku do całości inwestycji realizowanej przez niego stanowił niewielką część; nie wymagały one opracowania dla nich projektu oraz nie generowały wskazanych wymogów z prawa budowlanego; a co za tym idzie mieściły się wyłącznie w obszarze określonych robót budowlanych. Następstwem takiej jej kwalifikacji było nie kierowanie się jej nazwą ani wartością – podwykonawcy zresztą wykonują swoje prace zarówno w oparciu o umowę o roboty budowlane, jak i w oparciu o umowę o dzieło. Ich rozróżnienie opierać się musi o ich postanowienia oraz ocenę realizacji inwestycji stosownie do przepisów powołanego prawa budowlanego.

B. Pojęcie umowy o dzieło zawarte jest w treści normy art.627 k.c. – jej mocą… przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła…z kolei drugą stronę tj. zamawiającego obciąża obowiązek…zapłaty umówionego wynagrodzenia…

-Rozumienie dzieła na tym tle – jak przyjmuje się powszechnie w teorii i w praktyce – może mieć charakter materialny lub niematerialny. Pierwszy wypadek nie jest kontrowersyjny – polega on, bowiem, na stworzeniu lub przerobieniu określonego przedmiotu; drugi natomiast może przybrać formę ucieleśnioną (np. zapis na płycie) oraz nie (np. wykonanie koncertu). Oczywiste jest, że rozważany przypadek objęty jest pierwszą z tych kategorii, zdeterminowane to jest faktem, że powoduje on zmianę w świecie zewnętrznym tworząc podwieszane sufity, wewnętrzne ścianki Kartonowo - gipsowe, wewnętrzne tynki.

1.Zgodnie z par.1 art.117 k.c. … z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu…- ma to zastosowanie wyłącznie do majątkowych roszczeń cywilnoprawnych polegających na uprawnieniu do domagania się od innej osoby lub grupy osób jakiegoś zachowania się. Istota tego jest, więc, następstwem nałożenia przez normę prawną na konkretnego adresata lub grupę konkretnych adresatów obowiązku jakiegoś postępowania względem innej osoby odnoszącego się do jej spraw czy interesów.

-Przedawnienie jest instytucją zmieniająca stosunek prawny z uwagi na upływ czasu – jego skutek wynika bezpośrednio z par. 2 powołanego przepisu stwarzając sytuację, w której, choć roszczenie nadal istnieje; ten, p-ko komu jest skierowane może uchylić się od jego zaspokojenia. Jego terminy określone zostały w art. 118 k.c. – niemniej zawarte jest w nim zastrzeżenie… jeśli przepis szczególny nie stanowi inaczej…; owym przepisem szczególnym jest każdy regulujący te terminy w sposób odmienny. Z normy art. 120 k.c. odczytać – natomiast – można od kiedy zaczynają biec; następuje to od dnia wymagalności roszczenia czyli od stanu, od którego można domagać się jego realizacji, a więc z upływem ostatniego przewidzianego dla zobowiązanego terminu do spełnienia świadczenia. ( par. 1 ). I wreszcie w art. 123 k.c. ustawodawca zredagował przypadki, w jakich bieg ten podlega przerwaniu, w tym m. in…. przez podjęcie przed sądem …czynności bezpośrednio przedsięwziętej w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia…( par. 1 pkt 1 k.c.).

2.Unormowania te znalazły zastosowanie w ustalonym wyżej stanie faktycznym – przyjęcie, że umowa stron była umową o dzieło uruchomiło w stosunku do niej regułę art. 646 k.c. będącą ową inną ; inaczej regulującą w odniesieniu do art. 118 k.c. terminy przedawnienia… ustalając go na termin dwu lat od chwili oddania dzieła, a w przypadku jego nie oddania – od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane…. Podlegają jej wszystkie roszczenia, których źródłem jest stosunek wynikający z takiej umowy – za wyjątkiem roszczeń powstałych w ramach rękojmi za wady dzieła.

-Poza granicami zastrzeżeń pozostawało w niniejszej sprawie, iż strony ustaliły termin wykonania prac objętych ww umową ostatecznie na dzień 24 listopada 2007 roku (patrz protokół negocjacji). Użyto tam co prawda słów przewidywane – w rzeczywistości były one krótsze, ale wypowiedzenie jej nastąpiło w piśmie z 21 listopada 2011 roku; dlatego tez przyjęto koncepcję najkorzystniejszą dla powódki. Zresztą zarówno ona, jak i świadek R. W. nie kwestionowali faktu nie dotrzymywania ich przez nich – w świetle powyższego, więc, termin przedawnienia roszczeń rodzących się na kanwie tej umowy upłynął w dacie 24 listopada 2009 roku. Podniesiony tym samym przez pow=zwanego zarzut przedawnienia okazał się skuteczny – nie podległ on przerwaniu poprzez zainicjowanie przez powódkę postępowania o zawezwanie do próby ugodowej, skoro wniosek tego dotyczący wpłynął do Sądu Rejonowego w Poznaniu w dniu 16 listopada 2010 roku.

C. Prawdą jest, ze pozwany odstąpił od spornej umowy w myśl punktu 23.1 pozostającego w korelacji z art. 635 k.c. i art. 395 k.c – pociągając za sobą skutek, że strony zwolnione są z obowiązku spełnienia świadczeń wzajemnych; a to, co już zostało świadczone podlega zwrotowi. W kontekście z tym podkreślenia wymagało:

-Po pierwsze, że w sytuacji takiej na powódce ciążył obowiązek zwrotu pozwanemu już otrzymanego od niego wynagrodzenia za wykonaną część prac, o czym mówiły zeznania jej oraz świadka R. W. – czemu prezentując to stanowisko nie zadośćuczyniła; nie powołała się także na przysługujące w tych realiach rozumiane art. 496 k.c. prawo zatrzymania koncentrując się wyłącznie na żądaniu zwrotu swoich świadczeń.

-Po drugie norma art. 646 k.c dotyczy, jak wskazano we wcześniejszej fazie tego uzasadnienia, wszelkich roszczeń aktualizujących się na płaszczyźnie umowy o dzieło, a więc i rodzących się na bazie odstąpienia od niej. Instytucja przedawnienia – co też już zaznaczono – ma odniesienie do wszelkich majątkowych roszczeń cywilnoprawnych, a więc nie można było podzielić jej racji o braku szansy jej zastosowania w realiach niniejszej sprawy.

D. Niezależnie od powyższego – powództwo powódki nie mogło zostać uwzględnione i z innych przyczyn. Nie można byłoby, bowiem, zaakceptować na niwie zebranego w tej sprawie materiału dowodowego, iż adekwatnie do reguły dowodowej wynikającej z art. 6 k.c. wykazała ona istnienie do tego podstaw. Rozważania na tym tle znalazły się w części dotyczącej jego analizy i oceny – nie było, więc, potrzeby powtarzania ich ponownie i w tej części tego uzasadnienia. Dodatkowo w kontekście z tym podać należało, że po odstąpieniu przez pozwanego od spornej umowy nie zostały dotrzymane warunki określone w punkcie 23.6 ow, w szczególności nie został sporządzony protokół inwentaryzacyjny pozwalający na ujawnienie i ustalenie ewentualnie wykorzystanych przez niego materiałów budowlanych nabytych przez powódkę, których równowartość stoi u stóp tego sporu.

E. Zastanawiając się nad formą pełnomocnictwa powódki dla pozwanego przy uznaniu j.w., że działał on w rozmowach z jego przedstawicielami w tym charakterze – abstrahując od w/zeprezentowanych kwestii na ten temat - uwagi wymagało kilka okoliczności.

-W art. 98 k.c. ustawodawca wymienił, jakiego rodzaju pełnomocnictwa mogą być udzielane tj…. ogólne…do czynności zwykłego zarządu…czynności przekraczających ten zarząd z ich wymienieniem…do poszczególnych czynności.

-Z kolei w normie art. 99 k.c. ustanowione zostały dwie reguły co do ich formy – ustalając, że pełnomocnictwo ogólne udzielone być musi pod rygorem nieważności na piśmie ( par. 2); druga zaś odnosi się do umocowania do każdej czynności prawnej, dla której ważności potrzebne jest zachowanie szczególnej formy ( par. 1 ). Nie można było przy tym stracić z pola widzenia tego, że chodzi tu wyłącznie o czynności, dla których zastrzeżona została forma ad solemnitatem. W takiej sytuacji pełnomocnictwo także musi mieć taką formę i to też pod rygorem nieważności.

-W świetle treści par. 4 art. 647 k.c. zawarcie przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą wymaga – pod rygorem nieważności – formy pisemnej. Wobec tego świadek R. W. w rozmowach z pozwanym na tle spornej umowy winien dysponować od powódki takowym, co nie miało miejsca.

-Przyjęcie, że sporna umowa była umową o dzieło wytrąciło powyższą konieczność.

(punkt I wydanego w tej sprawie wyroku)

Koszty niniejszego postępowania:

W przedmiotowej sprawie objęły one w części nie uiszczoną opłatę sądową (od pozwu i od apelacji – 3.321,- zł) oraz koszt procesowego zastępstwa stron (zastępstwo procesowe dwa razy przed Sądem I instancji i raz przed Sądem II instancji 9.000,- zł) – obciążono nimi powódkę zgodnie z wynikiem tego sporu. Prawnym wsparciem tego rozstrzygnięcia były unormowania art. 108 par. 1 k.p.c.; art. 98 k.p.c. oraz rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w/s opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu oraz w/s opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

(punkt II wydanego w tej sprawie wyroku)

(-)Zofia Lehmann