Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1009/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 1 sierpnia 2023 r., sygn. akt III K 583/23

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca niewspółmierność kary poprzez zastosowanie metody łączenia kar - asperacji, podczas gdy bliskość podmiotowa, przedmiotowa oraz czasowa między zbiegającymi się przestępstwami, jak również okoliczności zaistniałe po wydaniu poszczególnych wyroków, w tym w szczególności postawa skazanego, przemawiają za zastosowaniem metody absorpcji, wobec czego wymierzona K. G. (1) kara łączna 2 lat pozbawienia wolności jawi się jako nieadekwatnie surowa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Po dokonanej analizie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz danych osobopoznawczych o skazanym Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że zaskarżona kara łączna orzeczona wobec skazanego K. G. (1) nie razi surowością i dlatego nie było podstaw do jej znacznego obniżania, jak uważał obrońca. Przede wszystkim apelujący niewłaściwie oznaczył górną granicę kary łącznej, jaka mogła zostać w tej sprawie orzeczona, powielając błędnie podaną przez Sąd Rejonowy wysokość sumy kar pozbawienia wolności na 2 lata i 4 miesiące, podczas gdy, po zliczeniu wszystkich kar jednostkowych, rozwiązując również węzeł kary łącznej z wyroku Sądu Rejowego w Grodzisku Wlkp. z dnia 11 czerwca 2018 r., sygn. II K 298/17, suma kar wynosi 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Zatem Sąd Rejonowy mógł de facto wymierzyć skazanemu karę łączną pozbawienia wolności w granicach od 11 miesięcy do 2 lat i 6 miesięcy.

Apelujący obrońca słusznie zwrócił uwagę, że sąd przy wydawaniu wyroku łącznego winien badać związki: podmiotowo-przedmiotowy i czasowy, zachodzące pomiędzy zbiegającymi się czynami. To właśnie bowiem przede wszystkim te okoliczności są decydujące przy kształtowaniu wymiaru kary łącznej i dla przyjęcia zasady od absorpcji po kumulację, ustalając czy związek ten jest ścisły, dość odległy lub w ogóle go brak ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt II AKa 73/18, Legalis nr 1813581). Uzupełniająco dodać także trzeba, że sąd orzekając o wysokości kary łącznej musi uwzględniać z jednej strony, że celem instytucji kary łącznej jest zapewnienie racjonalnego i humanitarnego stosowania kar i środków karnych, ale też nie może pomijać, że kara łączna nie jest swoistym narzędziem łagodzenia kar jednostkowych i polepszania sytuacji faktycznej oraz prawnej wielokrotnego sprawcy. Oznacza to w praktyce, że priorytetową zasadą kary łącznej powinna być zasada asperacji, natomiast karę łączną orzeczoną na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 września 2018 r., sygn. akt II AKa 144/18, Legalis nr 1852052). Wbrew zatem stanowisku obrońcy, orzekanie o karze w wyroku łącznym nie może sprowadzać się do bezrefleksyjnego przyjmowania rozwiązania najkorzystniejszego dla skazanego i wymierzania mu kary łącznej na zasadzie absorpcji. Nie jest to obowiązkiem sądu orzekającego a wręcz przeciwnie powinno mieć charakter wyjątkowy i dotyczyć nieprzeciętnych sytuacji. Stosowanie zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej nie stanowi zatem punktu wyjścia przy dokonywaniu oceny wymiaru kary łącznej ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 25 marca 2019 r., sygn. akt II AKa 362/18, Legalis nr 1997972).

Biorąc pod uwagę powyższe wskazania Sąd odwoławczy stwierdził, iż Sąd Rejonowy orzekając o karze łącznej stosownie do art. 85a kk prawidłowo wyważył wszystkie okoliczności mające wpływ na ich wymiar wobec skazanego K. G. (1) i uwzględnił je w odpowiednim stopniu przy podejmowaniu decyzji o zastosowaniu zasady asperacji przy kształtowaniu wymiaru nowej kary łącznej pozbawienia wolności. Faktycznie występowała pewna zbieżność przedmiotowa pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, jednak nie tak wyraźna jak to przedstawiał skarżący, skoro cztery występki atakowały różne dobra prawne jak mienie, wolność, oraz prawidłowy obrót gospodarczy i były popełniane w inny sposób, na szkodę różnych osób. Podobnie więź czasowa między tymi czynami była w miarę ścisła skoro działo się to na przestrzeni niespełna 6 miesięcy. Odjęcie skazanemu w tej sytuacji 6 miesięcy pozbawienia wolności, czyli umniejszenie mu kary praktycznie o jedno skazanie, było wyważonym i sprawiedliwym posunięciem ze strony Sądu I instancji.

Przeprowadzona kontrola odwoławcza nie wykazała istnienia okoliczności, które byłyby powodem do ingerencji w wymiar kary łącznej i przyczynkiem do jej wydatnego złagodzenia. Obrońca we wniesionym środku odwoławczym zwracał uwagę wyłącznie na okoliczności korzystne dla skazanego. Natomiast wszystkie istotne dla prawidłowego ukształtowania kary łącznej okoliczności zdecydowanie przemawiały za zastosowaniem częściowej absorpcji. Odnośnie zachowania skazanego podczas osadzenia w zakładzie karnym to w należytym stopniu została uwzględniona przy wyrokowaniu opinia z ZK (...). Nie mogła to jednak być okoliczność pierwszoplanowa, zwłaszcza że mimo pozytywnych danych o zachowaniu skazanego w warunkach więziennych, jest on mało krytyczny wobec siebie jako sprawcy popełnionych przestępstw, nie naprawił jeszcze żadnych szkód orzeczonych w wyrokach. Ponadto, nie można tracić z pola widzenia tego, że wyroki skazujące objęte kontrolowaną sprawą nie są jedynymi na „koncie” podsądnego K. G.. Jak wynika z danych o karalności i dołączonych wyroków jednostkowych, jeszcze po dacie ostatniego z czynów, za które kara została połączona w ostatnim wyroku łącznym z dnia 1 sierpnia 2023 r., skazany popełniał różne przestępstwa: z art. 178a § 1 kk dnia 19 stycznia 2018 r., z art. 286 § 1 kk dnia 22 lipca 2018 r. i 14 września oraz 6 listopada 2018 r., za które także został ukarany. Oznacza to, że skazany K. G. (1) wymaga dalszego oddziaływania w celach wychowawczo-prewencyjnych. Wszystkie zatem istotne dla prawidłowego ukształtowania kary łącznej okoliczności zdecydowanie przemawiały za zastosowaniem częściowej absorpcji.

Podsumowując, Sąd odwoławczy stwierdził, że wymierzenie skazanemu kary łącznej w niższym wymiarze byłoby sprzeczne z celami zapobiegawczymi i wychowawczymi oraz potrzebami w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, a nadto nie uwzględniałoby w odpowiednim stopniu związku przedmiotowego i czasowego pomiędzy poszczególnymi przestępstwami podlegającymi łączeniu. Nie ulega wątpliwości, że skazany K. G., uprzednio skazany 8 wyrokami wymaga odpowiednio długofalowego oddziaływania aby zrozumiał naganność swoich zachowań, ale też aby kary podziałały na niego silnie prewencyjnie żeby zaprzestał popełniania przestępstw. Należy wręcz przyjąć, że orzeczenie kary najniższej z możliwych podziałałoby na skazanego demobilizująco, pokazując pobłażliwość sądu karnego na wielokrotne łamanie przepisów prawa. Uznać zatem należało, że obrońca bezzasadnie domagał się zastosowania zasady pochłaniania kar jednostkowych do maksymalnej absorpcji i nie przekonał o nieprawidłowości kary orzeczonej przez Sąd I instancji.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie skazanemu K. G. (1) kary łącznej z zastosowaniem zasady absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na niezasadność omówionego zarzutu. Postępowanie odwoławcze nie potwierdziło by Sąd Rejonowy kształtując wymiar kary łącznej pozbawienia wolności orzekł ją z rażą surowością. Zgłoszone w tym zakresie argumenty obrony okazały się nieskuteczne i nie przekonały Sądu II instancji do zmiany zaskarżonego wyroku na korzyść podsądnego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został w całości utrzymany w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Postępowanie odwoławcze nie wykazało uchybień w zaskarżonym wyroku, które podnosił obrońca w apelacji. Brak było także podstaw wskazanych w art. 439, 440 kpk, uzasadniających uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

W pkt 2 wyroku, na podstawie § 17 ust. 5 oraz § 4 ust. 3 w zw. z § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2016 r. poz. 1714) Sąd Okręgowy zasądził na rzecz adw. M. Ł. kwotę 147,60 złotych brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej obrony udzielonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym, zgodnie z wnioskiem zgłoszonym w apelacji, podtrzymanym na rozprawie apelacyjnej w dniu 8 grudnia 2023 r.

3.

Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego (odpowiednio też skazanego) ma on obowiązek ponieść koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania oraz opłaty. Natomiast art. 634 kpk stanowi, że jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem I instancji.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy opierając się na dyspozycji przepisu art. 624 § 1 kpk zwolnił skazanego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa należnych od niego kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, uznając, że ich poniesienie byłoby dla niego zbyt uciążliwe. Stwierdził bowiem, że K. G. (1) jest od dłuższego okresu czasu pozbawiony wolności, nie posiada żadnego majątku oraz ciążą na nim zobowiązania finansowe z wyroków karnych. Tak przedstawiająca się sytuacja skazanego przemawiała za zwolnieniem go od kosztów sądowych za postępowanie apelacyjne.

7.  PODPISy

Mariusz Sygrela Hanna Bartkowiak Małgorzata Winkler-Galicka