III K 422/21 - wyrok Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2023-03-29

Sygn. akt III K 422/21

PO I Ds. 2.2019




WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 marca 2023 roku


Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział III Karny w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Karolina Siwierska (spr.)

Protokolant: prot. sąd.Paulina Dubicka


przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Koninie Szymona Kolibowskiego

po rozpoznaniu w Poznaniu na rozprawach w dniach: 21. 12. 2021 r., 1. 03. 2022 r., 3. 03. 2022 r., 19. 04. 2022 r., 21. 04. 2022 r., 5. 07. 2022 r., 7. 07. 2022 r., 11. 10. 2022 r., 15. 02. 2023 r., 15. 03. 2023 r.,

sprawy:

G. W. (1) (W.), syna K. i S. z domu S., urodzonego (...) w m. Ż.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 22 października 2004 roku do 16 marca 2005 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy i zawarł z W. J. (1) umowę dzierżawy z dnia 16 marca 2005 roku działki nr (...) położonej w S., bez przeprowadzenia analizy ekonomicznej przez firmę zewnętrzną dla zasadności umowy dzierżawy działki nr (...), mając świadomość, że Gmina S. posiadała również większe nieruchomości, na których możliwe było posadowienie kompleksu basenowego, czym naruszono zapisy art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową w wielkich rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 4.500.528,94 złotych (do dnia 30 czerwca 2020 r. tytułem czynszu dzierżawnego zapłacono już kwotę 1.351.276,30 zł), a nadto przedmiotowe zobowiązanie, mające charakter wieloletni, nie zostało wykazane w wieloletniej prognozie finansowej, zgodnie z art. 228 ust 1 ustawy o finansach publicznych

tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

w okresie od 2 lutego 2010 roku do 10 lutego 2010 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy i zawarł z firmą (...) umowę dzierżawy działki nr (...) położonej w B., gmina S. na okres 12 lat, bez przeprowadzenia odpowiedniej analizy ekonomicznej, pomimo, że firma ta oferowała sprzedaż wyżej wskazanej działki oraz działki nr (...) za kwotę 1.049.878,80 zł brutto, czym naruszono zapisy art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową w znacznych rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 543.877,65 złotych, albowiem już do dnia 31 grudnia 2019 roku tytułem czynszu dzierżawnego zapłacono kwotę 1.593.756,45 zł brutto (1.593.756,45 zł - 1.049.878,80 zł = 543.877,65 zł), a nadto przedmiotowe zobowiązanie, mające charakter wieloletni, nie zostało wykazane w wieloletniej prognozie finansowej, zgodnie z art. 228 ust 1 ustawy o finansach publicznych

tj. o przestępstwo z art. 296 § 1 k.k. w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

w o

kresie

od 10 lutego 2014 roku do 12 maja 2014 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy w ten sposób, że zawarł ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w J. trzy niekorzystne dla Gminy S. umowy dotyczące działki nr (...) o powierzchni 0,5630 ha, tj. umowę z dnia 10 lutego 2014 roku o oddanie gruntu
w wieczyste użytkowanie, umowę dzierżawy z dnia 12 maja 2014 roku oraz przedwstępną umowę sprzedaży z dnia 12 maja 2014 roku, których postanowienia przewidują obowiązek zapłaty przez Gminę S. w czasie ich obowiązywania, to jest 15 lat, czynszu dzierżawnego w łącznej kwocie 26.346.600,00 zł (180 miesięcy x 146.370,00 zł), albowiem wydatki publiczne na realizację inwestycji związanej
z (...) Szkoły Podstawowej w S. przy ul. (...) nie były i nadal nie są wykonywane w sposób celowy, oszczędny i optymalny, czym naruszył przepis art. 44 ust. 3 pkt 1 i ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, a nadto nie dokonał analizy finansowej pod kątem innych sposobów zrealizowania inwestycji (pozyskanie dotacji, emisja obligacji, zaciągnięcie kredytu), którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową, w wielkich rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 13.338.157,25 złotych

tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.



oskarżonego G. W. (1) uniewinnia od popełnienia czynu opisanego wyżej w pkt. I

oskarżonego G. W. (1) uniewinnia od popełnienia czynu opisanego wyżej w pkt. II

oskarżonego G. W. (1) uniewinnia od popełnienia czynu opisanego wyżej w pkt. III

na podstawie art. 632 pkt 2 kpk kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.



Karolina Siwierska



UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 422/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

G. W. (1)

Zarzut - w okresie od 22 października 2004 roku do 16 marca 2005 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy i zawarł z W. J. (1) umowę dzierżawy z dnia 16 marca 2005 roku działki nr (...) położonej w S., bez przeprowadzenia analizy ekonomicznej przez firmę zewnętrzną dla zasadności umowy dzierżawy działki nr (...), mając świadomość, że Gmina S. posiadała również większe nieruchomości, na których możliwe było posadowienie kompleksu basenowego, czym naruszono zapisy art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową w wielkich rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 4.500.528,94 złotych (do dnia 30 czerwca 2020 r. tytułem czynszu dzierżawnego zapłacono już kwotę 1.351.276,30 zł), a nadto przedmiotowe zobowiązanie, mające charakter wieloletni, nie zostało wykazane w wieloletniej prognozie finansowej, zgodnie z art. 228 ust 1 ustawy o finansach publicznych tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

1.1.1.

G. W. (1)

Zarzut - w okresie od 2 lutego 2010 roku do 10 lutego 2010 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy i zawarł z firmą (...) umowę dzierżawy działki nr (...) położonej w B., gmina S. na okres 12 lat, bez przeprowadzenia odpowiedniej analizy ekonomicznej, pomimo, że firma ta oferowała sprzedaż wyżej wskazanej działki oraz działki nr (...) za kwotę 1.049.878,80 zł brutto, czym naruszono zapisy art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową w znacznych rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 543.877,65 złotych, albowiem już do dnia 31 grudnia 2019 roku tytułem czynszu dzierżawnego zapłacono kwotę 1.593.756,45 zł brutto (1.593.756,45 zł - 1.049.878,80 zł = 543.877,65 zł), a nadto przedmiotowe zobowiązanie, mające charakter wieloletni, nie zostało wykazane w wieloletniej prognozie finansowej, zgodnie z art. 228 ust 1 ustawy o finansach publicznych tj. o przestępstwo z art. 296 § 1 k.k. w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

1.1.1.

G. W. (1)

Zarzut - w okresie od 10 lutego 2014 roku do 12 maja 2014 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy w ten sposób, że zawarł ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w J. trzy niekorzystne dla Gminy S. umowy dotyczące działki nr (...) o powierzchni 0,5630 ha, tj. umowę z dnia 10 lutego 2014 roku o oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie, umowę dzierżawy z dnia 12 maja 2014 roku oraz przedwstępną umowę sprzedaży z dnia 12 maja 2014 roku, których postanowienia przewidują obowiązek zapłaty przez Gminę S. w czasie ich obowiązywania, to jest 15 lat, czynszu dzierżawnego w łącznej kwocie 26.346.600,00 zł (180 miesięcy x 146.370,00 zł), albowiem wydatki publiczne na realizację inwestycji związanej z (...) Szkoły Podstawowej w S. przy ul. (...) nie były i nadal nie są wykonywane w sposób celowy, oszczędny i optymalny, czym naruszył przepis art. 44 ust. 3 pkt 1 i ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, a nadto nie dokonał analizy finansowej pod kątem innych sposobów zrealizowania inwestycji (pozyskanie dotacji, emisja obligacji, zaciągnięcie kredytu), którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową, w wielkich rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 13.338.157,25 złotych tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Czyn nr I:

W latach 2000-2010 Gmina S. miała zamiar stworzyć kompleks sportowo-rekreacyjno-kulturalny. Koncepcja ta znalazła się w planie miejscowym dla terenu pomiędzy ulicami (...). W procesie podejmowania decyzji o tym, gdzie stanie Park (...) rozważano kilka lokalizacji.

Lokalizacja parku wodnego była bardzo istotna zarówno dla jej przyszłych użytkowników, jak i dla wizerunku Gminy S.. Założenia te idealnie spełniała działka będąca własnością W. J. (1), znajdująca się w bezpośrednio przy ul. (...) będącej głównym traktem komunikacyjnym prowadzącym do P.. Była położona w pobliżu szkoły, co dawało dzieciom możliwość udziału w zajęciach na basenie w ramach lekcji W-F bez konieczności dojazdu autokarem. Ponadto znajdowała się w jednej linii zabudowy z istniejącą już halą sportową wpisując się w ład przestrzenny w Gminie.

Gmina S. była zainteresowana nabyciem działki od W. J. (1). W. J. (1) nie wyrażał jednak chęci jej sprzedaży, ani wymiany na inną nieruchomość stanowiącą własność Gminy o zbliżonych parametrach. Prowadzone w tym zakresie negocjacje okazały się nieskuteczne. W. J. (1) wyrażał jedynie wolę wydzierżawienia działki.

W dniu 22. 10. 2004 r. pomiędzy Gminą S., a W. J. (1) doszło do podpisania listu intencyjnego. W dokumencie tym omówiono szczegóły długoterminowej dzierżawy działki nr (...) o powierzchni 0,8785 ha, przeznaczonej na cele usług sportowych i obszary zieleni publicznej. Ostatecznie gmina zdecydowała się na długoterminową dzierżawę tej działki przez co najmniej 25 lat, z możliwością przedłużenia do 35 lat. Właściciel działki przedstawił Gminie ofertę gwarantującą jej pierwszeństwo w zakupie tejże nieruchomości. Wartość dzierżawy była uzależniona od czasu oddania obiektu do użytku i wynosiła 2.000 zł netto przed oddaniem oraz 5.000 zł netto po oddaniu obiektu. Określono, że stawka dzierżawy podlega indeksacji co dwa lata, zgodnie z mnożnikiem równym 2,27 średnich wynagrodzeń publikowanych przez GUS dla gospodarki narodowej.

Na posiedzeniu w dniu 20 stycznia 2005 r., Rada Gminy podjęła uchwałę nr (...), która zatwierdziła zasady wydzierżawienia wspomnianej działki nr (...) w S. przez Wójta Gminy. W akcie notarialnym rep. (...) uwzględniono także zastrzeżenie przez dzierżawcę prawa pierwokupu. Umowa na projekt parku wodnego została podpisana w 2005 r. z firmą (...). Umowa oraz sam obiekt były poddane kontroli Ministerstwa Sportu i Najwyższej Izby Kontroli.

Rada Gminy S. w dniu 26 kwietnia 2007 r. podjęła uchwałę nr (...), wprowadzającą zmiany we wcześniejszych postanowieniach. Jednym z kluczowych elementów tej zmiany było przedłużenie okresu dzierżawy do maksymalnie 35 lat. Nowa uchwała została zaakceptowana przez W. J. (1), a w celu uwzględnienia przedłużonego okresu dzierżawy sporządzono akt notarialny rep. (...)z dnia 25 maja 2007 r.

Czyn nr II:

W miejscowości B., w latach 2005-2008 wraz z rozwojem i wzrastającą liczbą mieszkańców w tej części gminy S. nasilał się problem braku odpowiedniej ilości miejsc parkingowych.

W dniu 15 stycznia 2009 roku, pełnomocnik firmy (...) zwrócił się do Gminy S. z propozycją wydzierżawienia działek o numerach (...) na cele utworzenia ogólnodostępnego parkingu. Rada Gminy nie wyraziła zgody na dzierżawę argumentując to preferowanym zakupem działki nr (...), czego następstwem była oferta złożona przez (...)na sprzedaż działek (...) za kwotę 1.049.878,80 zł brutto.

Mimo wcześniejszej decyzji o zakupie działki, Rada Gminy w dniu 26 listopada 2009 roku podjęła uchwałę nr (...) dotyczącą zasad wydzierżawienia tej nieruchomości. Rada wyraziła zgodę na wydzierżawienie działki nr (...) o powierzchni 0,5817 ha, położonej w B., na okres 12 lat. Wykonanie uchwały Rada Gminy powierzyła Wójtowi Gminy S..

W dniu 2 lutego 2010 roku zawarto umowę dzierżawy nieruchomości. Spółka (...) zobowiązała się do wybudowania na działce wielostanowiskowego parkingu ogólnodostępnego. Gmina S. uzyskała prawo pierwokupu. Czynsz dzierżawny ustalono na kwotę 2,25 zł/m 2 netto. Warunki dzierżawy zostały dokładnie opisane w akcie notarialnym o numerze rep. (...), który został podpisany w dniu 10 lutego 2010 roku. Umowa dzierżawy może zostać przedłużona o kolejne 10 lat, za zgodą Rady Gminy, jeśli strony nie postanowią inaczej przed zakończeniem okresu dzierżawy.

W dniu 30 czerwca 2011 roku sporządzono protokół odbioru końcowego parkingu, który został wybudowany przez Spółkę (...) na wydzierżawionej działce. Ostatecznie projekt zatwierdzony przez starostę (...) wygenerował 159 miejsc parkingowych z betonową nawierzchnią, oświetleniem, z ogrodzeniem i z urządzoną zielenią zatwierdzoną przez(...). Koszt wybudowania tej infrastruktury wyniósł 520.000 zł i obciążył właściciela nieruchomości. Gdyby Gmina zdecydowała się na zakup działki sama musiałaby ponieść ten koszt.

Czyn nr III:

W dniu 5 lipca 2012 roku Rada Gminy S. podjęła uchwałę nr (...) dotyczącą spraw majątkowych związanych z realizacją projektu pod nazwą „Modernizacja i rozbudowa infrastruktury edukacyjnej w Gminie S.”. W § 2 uchwały zawarto ustalenia dotyczące harmonogramu finansowania inwestycji oraz limity wydatków na poszczególne lata. Przewidziano alokację środków w wysokości 1.200.000 złotych na rok 2013, 5.000.000,00 złotych na rok 2014 i 2.000.000,00 złotych na rok 2015, co łącznie dało sumę 8.200.000,00 złotych.

W kontekście dużego wzrostu liczby mieszkańców gminy oraz zmiany w systemie edukacji, która objęła obowiązkiem szkolnym sześciolatki, w połowie 2013 roku zdecydowano o konieczności modernizacji i rozbudowy infrastruktury edukacyjnej, w tym budowy nowoczesnej szkoły podstawowej. Rozważano różne opcje, w tym rozbudowę istniejącego budynku szkoły oraz stworzenie nowego obiektu na terenie należącym do Gminy. Prace musiały być zakończone do września 2014 roku.

W celu realizacji tego przedsięwzięcia Wójt Gminy S. G. W. (1) reprezentował Gminę w zakresie planowania i wdrożenia inwestycji związanej z modernizacją infrastruktury edukacyjnej. Podejmowano działania mające na celu oszacowanie niezbędnych nakładów finansowych na ten cel. Szacunkowy koszt całej inwestycji wynosił 8.207.918,70 złotych netto (brutto 10.095.740 złotych), zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych.

W ramach prac nad projektem szkoły, na zlecenie Urzędu Gminy S., firma (...) Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. (...), (...)-(...) P., przygotowała kompleksowe projekty budowlane filii szkoły podstawowej przy ul. (...) w S.. Opracowano w nich zagospodarowanie terenu, architekturę, konstrukcję oraz niezbędne instalacje sanitarno-elektryczne, a także przedłożono projekt drogowy. W III kwartale 2013 roku Urząd Gminy powierzył firmie (...) zadanie sporządzenia kosztorysów inwestorskich dla projektu „Modernizacja i rozbudowa infrastruktury edukacyjnej w Gminie S.” (działka nr (...)). Kosztorys inwestorski dotyczący budowy filii szkoły oszacował wartość robót na kwotę 7.986.133,25 złotych netto (brutto 9.822.943,90 złotych). Rozważano różne scenariusze finansowania inwestycji, w tym także możliwość zaciągnięcia przez Gminę S. kredytu inwestycyjnego. Szacunkowe symulacje kosztów kredytu w wysokości 10.000.000 złotych wykazały całkowity koszt rzędu 15.600.005 złotych w okresie lat 2014-2028. W tym okresie Gmina S. nie mogła jednak skorzystać z kredytowania przedmiotowej inwestycji ze względu na przekroczony wskaźnik zadłużenia. W tej sytuacji Regionalna Izba Obrachunkowa nie wyraziłaby zgody na dalsze zadłużanie Gminy. Nie było wówczas również możliwości skorzystania ze środków unijnych.

Ostatecznie na mocy uchwały z dnia 29 sierpnia 2013 roku, o numerze (...), Rada Gminy S. wyraziła zgodę na zawarcie umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Przedmiotem umowy była nieruchomość położona w S., oznaczona jako działka nr (...), na okres 40 lat, a procedura przetargowa została wyznaczona jako sposób wyboru oferenta. Cena wywoławcza w przetargu wynosiła 978.000 złotych netto, z uwzględnieniem stawki VAT w wysokości 23%. Wykonanie ww. uchwały należało do kompetencji Wójta Gminy S..

W dniu 30 sierpnia 2013 roku Wójt Gminy podpisał Zarządzenie nr (...), które zatwierdzało zawarcie umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste.

Dnia 7 listopada 2013 roku, na podstawie zarządzenia Wójta Gminy S. nr (...), przeprowadzono przetarg pisemny nieograniczony w celu wyboru oferenta na oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Nieruchomość ta znajdowała się w S., była oznaczona jako działka nr (...), a okres użytkowania wieczystego miał wynosić 40 lat. Głównym celem przetargu było umożliwienie wybudowania szkoły wraz z salą gimnastyczną oraz infrastrukturą pomocniczą, zgodnie z wcześniej przygotowanym projektem budowlanym. Przetarg ten został unieważniony ze względu na nieprawidłowości formalne po stronie Gminy S.. Nie podjęto próby jego powtórzenia.

W celu realizacji projektu budowy szkoły podstawowej, Wójt Gminy S. w dniu 10 lutego 2014 roku podpisał umowę o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste z firmą (...) Sp. z o.o. (wcześniej (...) sp. z o.o.). Firma (...) Sp. z o.o. była jedynym oferentem w przetargu i zaproponowała cenę netto w wysokości 978.001,00 złotych. Roczny czynsz za użytkowanie wieczyste budynków został ustalony na kwotę 1.428.000,00 złotych netto.

Umowa między stronami regulowała kwestie związane z przedmiotem dzierżawy tj. przekazaniem przedmiotu dzierżawy, postępowaniem w przypadku siły wyższej, ustaleniem wysokości czynszu, opłatami eksploatacyjnymi, korzystaniem z dzierżawionej nieruchomości, prawami i obowiązkami wydzierżawiającego, zobowiązaniami dzierżawcy, ubezpieczeniem, utrzymaniem nieruchomości, przywracaniem do stanu poprzedniego lub naprawą szkód, możliwością przedłużenia okresu dzierżawy (15 lat), prawem pierwokupu przysługującym Gminie oraz opcją sprzedaży prawa użytkowania wieczystego za symboliczną kwotę 1 grosza.

Powyższa koncepcja została zaproponowana przez współpracujące z Gminą kancelarie prawne, czyli Kancelarię (...) oraz Kancelarię (...). Umożliwiała ona wybudowanie nowej szkoły bez zwiększenia wskaźnika zadłużenia Gminy.

W dniu 25 września 2014 roku przeprowadzono oględziny wybudowanej przez (...) Sp. z o.o. szkoły przez upoważnionych pracowników Urzędu Gminy S., a w dniu 29 września 2014 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla powiatu (...) wydał Decyzję - pozwolenie na użytkowanie. W dniu 14 października 2014 roku spółka (...) przekazała budynki szkoły.

Wyjaśnienia oskarżonego G. W. (1)

k. 702-736, 751-763, 1009-1015, 1044-1045, 1074, 1078-1079, 1085, 1087, 1100, 1105 1297-1299

zeznania M. W.

k. 115-117, 330-331, 606, 1028-1033

zeznania A. S. (1)

k. 119-120, 1034-1035

zeznania M. P. (1)

k. 122-123, 1035

zeznania T. C.

k. 125-126, 1036

zeznania A. S. (2)

k. 129-130, 1036-1039

zeznania R. U.

k. 186-187, 1039-1041

zeznania J. A.

k. 189-190, 1069-1071

zeznania K. P.

k. 192-194, 1041-1045

zeznania A. R.

k. 203-204

zeznania Z. H.

k. 206-207, 1045-1046

zeznania G. Ł.

k. 208-209, 347, 1071-1074

zeznania D. M.

k. 213-214, 1074-1075

zeznania A. T. (1)

k. 216-217, 1075-1077

zeznania M. H.

k. 220-221, 1290-1292

zeznania U. Ć.

k. 224-225, 1079

zeznania W. K.

k. 231-232, 1053-1055

zeznania R. T.

k. 234-235, 1055-1056

zeznania P. T.

k. 237-238, 1056-1057

zeznania W. M.

k. 245-246, 1079-1080

zeznania M. P. (2)

k. 249-251, 252-254, 1058-1060

zeznania A. T. (2)

k. 256-257, 1081

zeznania S. W.

k. 281-282, 283, 1061

zeznania A. M. (1)

k. 285-286, 1061-1062

zeznania I. Z.

k. 288-289, 1063

zeznania K. N.

k. 291-292, 1082

zeznania D. W.

k. 296-298, 1063-1064

zeznania T. M.

k. 300-301, 1077-1079

zeznania J. Ł.

k. 303-304, 570-572, 1083-1086

zeznania P. B.

k. 306-308, k. 573-576

zeznania G. R.

k. 310-311, 1094-1095

zeznania E. K.

k. 313-314, 562-564, 1095-1098

zeznania A. P.

k. 319-320, 1098-1102

zeznania A. R.

k. 336-337, 1046-1048

zeznania V. P.

k. 342-243, 1118-1120

zeznania B. R.

k. 345-346, 1102-1103

zeznania G. W. (2)

k. 349-352, 1103-1105

zeznania M. M.

k. 381-382, 1293-1294

zeznania M. B.

k. 385-386, 1106

zeznania W. J. (1)

k. 596-597, 1106-1107

zeznania J. G.

k. 614-615, 1107-1108

zeznania A. M. (2)

k. 879-880, 1108-1109

zeznania J. D.

k. 882-883, 1120-1121

zeznania K. L.

k. 890-891, 1121-1122

zeznania J. F.

k. 1294-1296

K. K. – opinia ustna

k. 579-582, 696-697, 1128-1140, 1296-1298

Zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa złożone przez CBA Delegatura w P.

k. 1-8

Wyciąg z karty analizy

k. 31-53

Protokół z XLIV sesji Rady Gminy S.

k. 79-99

Protokół zatrzymania rzeczy wraz ze spisem i opisem

k. 106-110

Pismo wraz z kserokopią artykułu z lokalnej gazety

k. 131-132

Kserokopia wystąpienia pokontrolnego RIO w P.

k. 134-164

Kserokopia odpowiedzi Gminy S. na wystąpienie

k. 165-171

Kserokopie zawiadomień do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych skierowane przez R. w P.

k. 172-184

Kserokopia protokołu z kontroli Komisji Rewizyjnej Rady Gminy S. dot. inwestycji oświatowej

k. 195-199

Korespondencja mailowa pomiędzy wójtem, a radnym gminy

k. 211-212

Protokoły oględzin dokumentacji i otwarcia pakietów

k. 258-279

Protokół oględzin dokumentacji

k. 315

Pismo i stanowisko R. w P.

k. 321-322

Protokół zatrzymania rzeczy z R. w P.

k. 361-364, 365-368

Protokół zatrzymania rzeczy - Urząd Gminy S.

k. 387-393

Opinia biegłej K. K. (pisemna)

k. 409-434

Załącznik nr 1 do opinii - kopia informacji prawnej kancelarii

k. 435-461

Załącznik nr 2 do opinii - kopia aktu notarialnego - użytkowanie wieczyste

k. 462-468

Załącznik nr 3 do opinii - kopia aktu notarialnego - umowa dzierżawy

k. 469-488

Załącznik nr 4 do opinii - kopia aktu notarialnego - przedwstępna umowa sprzedaży

k. 489-506

Załącznik nr 5, 6, 7, 8 do opinii - obroty i salda kont analitycznych

k. 507, 508- 509, 510-511, 512

Załącznik nr 9, 10 - zestawienie obrotów i sald ksiąg pomocniczych

k. 513-515, 516-518


Załącznik nr 11 do opinii - kalkulator kredytowy

k. 519-522

Załącznik nr 12 do opinii - informacja o stanie budżetu Gminy S. rok 2014

k. 523-525

Załącznik nr 13 do opinii - wykaz kredytów/pożyczek

k. 526-530

Załącznik nr 14 do opinii - sprawozdanie dot. wydatków

k. 531-532

Załącznik nr 15 do opinii - uchwała oraz objaśnienia do wykazu przedsięwzięć WPF

k. 533-538

Załącznik nr 16 do opinii - uchwała oraz objaśnienia do wykazu przedsięwzięć WPF

k. 539-544

Załącznik nr 17 do opinii - zestawienie wieloletnich umów dzierżawy obowiązujących w 2011 roku

k. 545-552

Zestawienie kosztów ponoszonych przez (...) sp. z o.o.

k. 577-578

Protokół oględzin dokumentacji

k. 632-634, 644

Opinia biegłej (pisemna)

k. 651-683

Załącznik nr 1 do opinii drugiej - uchwała Rady Gminy

k. 684

Załącznik nr 2 do opinii drugiej

k. 685-686

Załącznik nr 3 do opinii drugiej

k. 687-688

Załącznik nr 4 do opinii drugiej

k. 689-690

Załącznik nr 5 do opinii drugiej

k. 691

Dane o karalności G. W. (1)

k. 700

Informacja o dochodach G. W.

k. 701-703

Dokumentacja poprzedzająca zawarcie umowy z W. J.

k. 705-715

Kserokopia sprawozdania z audytu końcowego z 2016 roku

k. 737-750

Pismo Regionalnej Komisji Orzekającej przy RIO w P.

k. 769-770

Orzeczenie Regionalnej Komisji Orzekającej przy RIO w P. dot. naruszenie dyscypliny finansów publicznych

k. 771-780, 781-788, 789- 798, 799-809

Pismo Urzędu Gminy S. wraz z zestawieniem obrotów

k. 810-814

Analiza prawna dla Gminy S. dot. budowy szkoły

k. 815-836

Oświadczenia majątkowe G. W. za lata 2016-2020 wraz z załączonymi zeznaniami podatkowymi PIT-37 oraz informacjami o przychodach PIT-11

k. 837-878

Wystąpienie pokontrolne NIK Delegatura w P. dot. Parku (...)

k. 893-897

Notatka urzędowa wraz z wydrukiem poglądowym odnośnie usytuowania nieruchomości na terenie S.

k. 901-902

Opinia prawna w sprawie charakteru prawnego umów dotyczących korzystania z nieruchomości

k. 1278-1288

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

G. W. (1)

Zarzut - w okresie od 22 października 2004 roku do 16 marca 2005 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy i zawarł z W. J. (1) umowę dzierżawy z dnia 16 marca 2005 roku działki nr (...) położonej w S., bez przeprowadzenia analizy ekonomicznej przez firmę zewnętrzną dla zasadności umowy dzierżawy działki nr (...), mając świadomość, że Gmina S. posiadała również większe nieruchomości, na których możliwe było posadowienie kompleksu basenowego, czym naruszono zapisy art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową w wielkich rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 4.500.528,94 złotych (do dnia 30 czerwca 2020 r. tytułem czynszu dzierżawnego zapłacono już kwotę 1.351.276,30 zł), a nadto przedmiotowe zobowiązanie, mające charakter wieloletni, nie zostało wykazane w wieloletniej prognozie finansowej, zgodnie z art. 228 ust 1 ustawy o finansach publicznych tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

1.2.1.

G. W. (1)

Zarzut - w okresie od 2 lutego 2010 roku do 10 lutego 2010 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy i zawarł z firmą (...) umowę dzierżawy działki nr (...) położonej w B., gmina S. na okres 12 lat, bez przeprowadzenia odpowiedniej analizy ekonomicznej, pomimo, że firma ta oferowała sprzedaż wyżej wskazanej działki oraz działki nr (...) za kwotę 1.049.878,80 zł brutto, czym naruszono zapisy art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową w znacznych rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 543.877,65 złotych, albowiem już do dnia 31 grudnia 2019 roku tytułem czynszu dzierżawnego zapłacono kwotę 1.593.756,45 zł brutto (1.593.756,45 zł - 1.049.878,80 zł = 543.877,65 zł), a nadto przedmiotowe zobowiązanie, mające charakter wieloletni, nie zostało wykazane w wieloletniej prognozie finansowej, zgodnie z art. 228 ust 1 ustawy o finansach publicznych tj. o przestępstwo z art. 296 § 1 k.k. w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

1.2.1.

G. W. (1)

Zarzut - w okresie od 10 lutego 2014 roku do 12 maja 2014 roku, w S., powiat (...), województwo (...), pełniąc urząd Wójta Gminy S., będąc zobowiązanym - na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - do zajmowania się sprawami majątkowymi tej podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, w tym do dbania o prawidłową jej gospodarkę finansową, działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, nie dopełnił ciążących na nim obowiązków oraz nadużył udzielonych mu uprawnień, wynikających ze wskazanej wyżej ustawy w ten sposób, że zawarł ze spółką (...) sp. z o.o. z/s w J. trzy niekorzystne dla Gminy S. umowy dotyczące działki nr (...) o powierzchni 0,5630 ha, tj. umowę z dnia 10 lutego 2014 roku o oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie, umowę dzierżawy z dnia 12 maja 2014 roku oraz przedwstępną umowę sprzedaży z dnia 12 maja 2014 roku, których postanowienia przewidują obowiązek zapłaty przez Gminę S. w czasie ich obowiązywania, to jest 15 lat, czynszu dzierżawnego w łącznej kwocie 26.346.600,00 zł (180 miesięcy x 146.370,00 zł), albowiem wydatki publiczne na realizację inwestycji związanej z (...) Szkoły Podstawowej w S. przy ul. (...) nie były i nadal nie są wykonywane w sposób celowy, oszczędny i optymalny, czym naruszył przepis art. 44 ust. 3 pkt 1 i ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych, a nadto nie dokonał analizy finansowej pod kątem innych sposobów zrealizowania inwestycji (pozyskanie dotacji, emisja obligacji, zaciągnięcie kredytu), którym to zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego - Gminy S., wyrządzając szkodę majątkową, w wielkich rozmiarach tej podstawowej jednostce samorządu terytorialnego, w wysokości co najmniej 13.338.157,25 złotych tj. o przestępstwo z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Czyn nr I:

- nieprzeprowadzenie przez oskarżonego analiz ekonomicznych planowanej inwestycji,

- nieujęcie w Wieloletniej Prognozie Finansowej przedmiotowej umowy,

- niezagospodarowanie na park wodny działki o nr (...) o powierzchni 1,5969 ha, działki o nr (...) o powierzchni 1,1278 ha lub działki o nr (...) o powierzchni 0,5679 ha,

- w związku z działaniem oskarżonego w majątku Gminy S. powstała szkoda w wysokości minimum 4.500.528,94 zł.

Czyn nr II:

- nieprzeprowadzenie przez oskarżonego analiz ekonomicznych planowanej inwestycji,

- kwota zobowiązania powinna być wykazana w wieloletniej prognozie finansowej zgodnie z art. 228 ust. 1 ustawy o finansach publicznych,

- w związku z działaniem oskarżonego w majątku Gminy S. powstała szkoda w wysokości 543.877,65 zł.

Czyn nr III:

- nieprzeprowadzenie przez oskarżonego analiz ekonomicznych planowanej inwestycji,

- brak konsultacji powyższego przedsięwzięcia z Regionalną Izbą Obrachunkową, do czego oskarżony był zobowiązany na podstawie art. 89 i art. 90 ustawy o finansach publicznych,

- zawarcie umowy o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, umowy dzierżawy oraz umowy przedwstępnej sprzedaży z prawem pierwokupu na rzecz Gminy S. było niekorzystne finansowo dla Gminy,

- w związku z działaniem oskarżonego w majątku Gminy S. powstała szkoda w wysokości 13.338,157,25 zł.

pisemna opinia biegłej K. K.

k. 409-434

pisemna opinia biegłej K. K.

k. 651-683

ustna opinia uzupełniająca biegłej K. K.

k. 579-582, 696-697, 1128-1140, 1296-1298

OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.

wyjaśnienia G. W. (1)

Ocena wyjaśnień oskarżonego dokonywana była przez Sąd w zestawieniu z zeznaniami świadków oraz zgromadzonymi dokumentami. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, albowiem są one zgodne z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, a także znajdują potwierdzenie w pozostałym wiarygodnym materiale dowodowym. Należy zwrócić uwagę na fakt, że oskarżony nie musi udowodnić swej niewinności, a oskarżyciel publiczny powinien wykazać jego winę, i to na podstawie niebudzących wątpliwości dowodów. Takich dowodów tymczasem w niniejszej sprawie zabrakło.

Podkreślenia wymaga, że oskarżony G. W. (1) w toku postępowania nie zaprzeczał przedsiębranym przez siebie działaniom, które zostały zakwalifikowane przez oskarżyciela publicznego jako wypełniające znamiona czynów zabronionych, jednakże konsekwentnie nie przyznawał się do winy.

1.1.1.

zeznania M. W.

Osoby przesłuchane w charakterze świadków zeznawały zgodnie ze swoją wiedzą, spontanicznie i logicznie. Są to pracownicy Urzędu Gminy S. i radni Gminy S.. Często nie pamiętali dokładnie przedmiotowych zdarzeń, ale byli zgodni co do potrzeby budowy nowej placówki oświatowej w Gminie. Część z nich opowiadała się za rozbudową istniejącej szkoły, a cześć za budową nowego budynku.

Świadkowie w składanych zeznaniach opisali zaistniałe zdarzenia z perspektywy ról jakie pełnili w procesie podejmowania decyzji o przedmiotowych inwestycjach. W zależności od pełnionego stanowiska, miejsca pracy, faktu posiadania mandatu radnego i uczestnictwa w posiedzeniach Rady Gminy, z różnym stopniem szczegółowości relacjonowali działania podejmowane przez Wójta Gminy S. i Gminę S. w okresach kluczowych dla przedmiotowych inwestycji.

W żadnym stopniu nie można tym zeznaniom odmówić przymiotu wiarygodności. Świadkowie potwierdzali zaistniały stan faktyczny, jednak nie znali lub nie pamiętali dokładnie szczegółów podejmowanych działań przed i w procesie realizacji decyzji będących przedmiotem tego postępowania.

zeznania A. S. (1)

zeznania M. P. (1)

zeznania T. C.

zeznania A. S. (2)

zeznania R. U.

zeznania J. A.

zeznania K. P.

zeznania A. R.

zeznania Z. H.

zeznania G. Ł.

zeznania D. M.

zeznania A. T. (1)

zeznania M. H.

zeznania U. Ć.

zeznania W. K.

zeznania R. T.

zeznania P. T.

zeznania W. M.

zeznania M. P. (2)

zeznania A. T. (2)

zeznania S. W.

zeznania A. M. (1)

zeznania I. Z.

zeznania K. N.

zeznania D. W.

zeznania T. M.

zeznania J. D.

zeznania G. R.

zeznania K. L.

zeznania A. R.

zeznania V. P.

zeznania B. R.

1.1.1.

zeznania J. Ł.

Świadkowie to pracownicy Regionalnej Izby Obrachunkowej w P.. Zeznawali spójnie, logicznie i spontanicznie. Opisali kontakty z przedstawicielami Gminy S. i oskarżonym przy okazji podejmowanych inwestycji. Ich zeznania zasługiwały na wiarę w całości.

zeznania P. B.

zeznania E. K.

zeznania A. P.

zeznania G. W. (2)

zeznania A. M. (2)

1.1.1.

zeznania M. M.

Świadkowie M. M. i M. B. to przedstawiciele (...) sp. z o.o. W swoich zeznaniach opisali proces doprowadzenia do zawarcia umów z Gminą S., a nadto wskazali, jak przebiega aktualna współpraca z Gminą S.. Zeznawali konkretnie, spójnie i logicznie. Sąd dał im wiarę w całości.

zeznania M. B.

1.1.1.

zeznania W. J. (1)

Świadkowie W. J. (1) i J. G. to właściciele nieruchomości, na których znajdują się kolejno pływalnia (...)(czyn nr I) i parking w B. (czyn nr II). Szczegółowo opisali okoliczności zawierania poszczególnych umów. Sąd dał im wiarę w całości.

zeznania J. G.

1.1.1.

Dokumenty

Za wiarygodne Sąd uznał wszystkie dokumenty zgromadzone w przedmiotowej sprawie, albowiem ich treść i autentyczność nie budziły wątpliwości. Żadna ze stron ich nie kwestionowała.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1.

- opinie biegłej K. K.,

- opinia ustna/uzupełniająca biegłej K. K..

W ocenie Sądu opinie biegłej K. K. okazały się niewiarygodne, albowiem są nieprecyzyjne, zawierają szereg nieścisłości, a nawet wewnętrznych sprzeczności. Biegła nie potrafiła odpowiedzieć na zadawane jej na rozprawie pytania i zmieniała swoje wcześniejsze stanowisko, np. co do oceny umowy dzierżawy z (...) sp. z o.o. stwierdzając, że nie jest to leasing zwrotny, a umowa nienazwana z elementami pożyczki.

I tak w zakresie czynu I wskazać należy, że wbrew twierdzeniom biegłej nie było obowiązku przeprowadzenia zewnętrznej analizy ekonomicznej przedsiębranych działań, ani wykazania zawartej umowy dzierżawy w Wieloletniej Prognozie Finansowej Gminy S.. Nadto wybór działki na park wodny był uwarunkowany nie tylko względami ekonomicznymi, ale również czynnikami społecznymi i urbanistycznymi, aby zapewnić spójność obiektów o konkretnym przeznaczeniu na określonym terenie. Biegła w opinii wskazała trzy inne działki stanowiące własność Gminy S., na których jej zdaniem mógł być wybudowany basen, jednak nie uwzględniła tego, że dwie z nich, a mianowicie o nr(...)i o nr (...) stały się własnością Gminy dopiero 2 lata po zawarciu umowy dzierżawy z W. J. (1), a na trzeciej znajdowało się już urządzone boisko szkolne i bieżnia. Ponadto opinia biegłej nie uwzględniała tego, że park wodny musiał mieć korzystny dojazd, odpowiednią liczbę miejsc parkingowych (w tym miejsc parkingowych dla autokarów), a także aby był widoczny z drogi przy ul. (...). Nadto istotnym było, aby dzieci korzystające w ramach zajęć z wychowania fizycznego mogły pieszo przejść ze szkoły na pływalnię.

W zakresie czynu II biegła pominęła w opinii bardzo istotne fakty z punktu widzenia opłacalności umowy dzierżawy działki nr (...) położonej w B., a dotyczące wynikających z niej obowiązków. Nieruchomość przeznaczona na parking była bowiem niezagospodarowana, a ostatecznie wydzierżawiona posiadała już pełną infrastrukturę, tj. ogrodzenie, oświetlenie, nawierzchnię betonową, chodnik i bramy. Koszt wybudowania tej infrastruktury wyniósł 520.000 zł i obciążył właściciela nieruchomości. Gdyby Gmina zdecydowała się na zakup działki sama musiałaby ponieść ten koszt. Nadto, wbrew twierdzeniom biegłej na oskarżonym nie spoczywał obowiązek zasięgania ewentualnych zewnętrznych dodatkowych opinii odnośnie opłacalności przedmiotowej inwestycji.

W zakresie czynu III biegła zignorowała fakt, że kiedy była podejmowana decyzja o budowie nowej szkoły w reakcji na zapowiedzianą reformę systemu edukacji, a mianowicie w III kwartale 2013 r., Gmina S. miała przekroczony dopuszczalny wskaźnik zadłużenia, wobec czego Regionalna Izba Obrachunkowa nie wyraziłaby zgody na kredytowanie nowej inwestycji. Należało więc poszukać innego sposobu na jej sfinansowanie. Nadto biegła formułując tezę o braku przeprowadzenia odpowiednich analiz finansowych w okresie poprzedzającym decyzję o budowie filii Szkoły Podstawowej w S. pominęła fakt, że finalnie przyjęta koncepcja, uwzględniająca umowy nazwane, została wcześniej pozytywnie zaopiniowana przez obsługujące Gminę S. kancelarie prawne. W opinii nie dostrzeżono również, że ewentualne uruchomienie procedury kredytowej byłoby na tyle czasochłonne, że uniemożliwiłoby wybudowanie nowej szkoły w terminie umożliwiającym rozpoczęcie zajęć przez dzieci rozpoczynające naukę. Poza tym nie wiadomo jakie byłyby warunki kredytu, ani nawet, czy bank przyznałby Gminie kredyt. Wreszcie biegłej umknął fakt, że umowa z (...) Sp. z o.o. obciążała tę spółkę całym ryzykiem budowlanym związanym z inwestycją, kosztami ewentualnych napraw, remontów, w tym 3-krotnego malowania całego budynku szkoły włącznie z elewacją w ciągu 15 lat. Ponadto zarzut, że Regionalna Izba Obrachunkowa nie znała treści umów zawartych przez Gminę okazał się chybiony, albowiem była o nich wzmianka w Wieloletniej Prognozie Finansowej. Poza tym w 2014 roku została przeprowadzona kontrola Gminy za 2013 rok, pracownicy Regionalnej Izby Obrachunkowej mieli wówczas wgląd we wszystkie dokumenty i nie zgłaszali żadnych zastrzeżeń.

Niepokojąco brzmią takie stwierdzenia w wypowiedziach biegłej, że wyliczenie wysokości szkody jest jedynie szacunkowe i nie uwzględnia warunków zewnętrznych takich jak podwyżki stóp procentowych, inflacja i ogólna sytuacja makroekonomiczna, a także wartość poczynionych nakładów. Jednocześnie biegła stwierdza, że dopiero po zakończeniu umowy będzie można zbilansować, czy była ona korzystna, czy niekorzystna i ewentualnie jak bardzo.

Taki brak pewności w wypowiedziach biegłej, nieostre odpowiedzi na zadawane pytania, niezgodność z faktami, niemożność doprecyzowania kluczowych kwestii, rodzą uzasadnione wątpliwości co do rzetelności wydanych przez biegłą opinii. Z tych względów opinie zostały uznane przez Sąd za niewiarygodne i nie były podstawą ustaleń w niniejszej sprawie.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU


Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem



Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

----------

----------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

----------

Warunkowe umorzenie postępowania

----------

----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

----------

Umorzenie postępowania

----------

----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

----------

Uniewinnienie

----------

----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do wniosku, że działania G. W. (1) nie wyczerpały znamion przestępstwa z art. 296 § 3 k.k. w zw. z § 1 w zb. z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i z art. 12 § 1 k.k., ani znamion jakiegokolwiek innego przestępstwa.

W niniejszej sprawie, wobec przyjęcia kwalifikacji kumulatywnej zarzucanych oskarżonemu przestępstw konieczne jest poczynienie kilku uwag ogólnych.

Zgodnie z art. 231 § 1 k.k. zabronione jest, by funkcjonariusz publiczny, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działał na szkodę interesu publicznego lub prywatnego.

Zgodnie natomiast z art. 296 § 1 k.k. kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Typ kwalifikowany tego przestępstwa określony jest w § 3 cytowanego artykułu i traktuje o szkodzie majątkowej w wielkich rozmiarach, a odpowiedniość podwyższa do kary od 1 roku pozbawienia wolności do lat 10.

Sąd podziela ugruntowany pogląd, że przepis art. 231 k.k. i przepis art. 296 k.k., jako zamieszczone w różnych rozdziałach k.k., dotyczą zupełnie różnych sfer, to jest sfery władzy publicznej (art. 231) i sfery gospodarczej, czy też majątkowej (art. 296); wobec czego do jednego czynu można stosować tylko art. 231 k.k., bądź tylko art. 296 k.k. w alternatywie rozłącznej. (zob. Janczukowicz Krzysztof, Współstosowanie art. 231 i 296 k.k. do jednego czynu funkcjonariusza publicznego, LEX/el. 2017).

Jeżeli bowiem przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków nastąpiło w sferze imperium funkcji władczych przysługujących instytucjom, wówczas sprawca dopuszcza się przestępstwa tzw. nadużycia władzy i podstawą penalizacji są wyłącznie przepisy art. 231 k.k. Natomiast, gdy funkcjonariusz publiczny zajmuje się z mocy ustawy, czy decyzji odpowiedniego organu sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą instytucji państwowych lub samorządu terytorialnego w sferze uprawianej przez nie działalności gospodarczej jako podmiotów gospodarczych, wyrządzenie szkody majątkowej na skutek nadużycia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków, stanowi przestępstwo tzw. nadużycia zaufania w obrocie gospodarczym z art. 296 k.k. (wyrok SN z dnia 02. 06. 2009 r., sygn. akt IV KK 11/09).

Pogląd, który zakłada możliwość współstosowania art. 231 k.k. i art. 296 k.k., a co za tym idzie przyjmuje, że możliwe jest jednoczesne naruszenie sfery władzy publicznej (art. 231 k.k.) oraz sfery gospodarczej, czy też majątkowej (art. 296 k.k.) uznać należy za odosobniony (wyrok SN z dnia 7 lipca 2009 r. sygn. akt V KK 82/09, a także wyrok SN z dnia 06 października 2016 r. sygn. akt IV KK 138/16). Również doktryna stanowczo opowiada się za jego odrzuceniem.

Nie budzi wątpliwości ani w orzecznictwie, ani w doktrynie, iż samo przekroczenie uprawnień albo niedopełnienie obowiązków nie realizuje w pełni znamion czynu zabronionego. Konieczne jest jeszcze działanie na szkodę interesu, w niniejszej sprawie, publicznego. Interes publiczny stanowi interes ogółu obywateli, pewnych grup społecznych, interes zrzeszeń prawa publicznego, władz i urzędów państwowych i samorządowych (zob. O. Górniok (w:) Kodeks…,s. 86).

W tym miejscu jednak, oszczędzając dalszych wywodów teoretycznych, wskazać należy, że uniewinnienie G. W. (1) jawi się jako oczywiste bez względu na to, czy rozważana byłaby kwalifikacja z art. 231 k.k., czy też z art. 296 k.k.

Zarzuty sformułowane przez oskarżyciela publicznego, a oparte na uznanych przez Sąd za niewiarygodne opiniach biegłej K. K. należało uznać za chybione. Zdaniem Sądu oskarżony działał w zakresie swoich uprawnień i zgodnie z nałożonymi na niego obowiązkami o czym była już mowa przy ocenie opinii biegłej. Oceniając zachowanie oskarżonego Sąd odwołał się również do standardów postępowania dobrego gospodarza lub odpowiedzialnego zarządcy. Zgodnie bowiem z orzecznictwem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 5 maja 2004 roku, sygn. akt II KK 244/03) w sytuacjach, gdy uprawnienia i obowiązki osoby zobowiązanej do działania są ogólnie i nieprecyzyjnie określone, konieczne jest ustalenie zakresu jej obowiązków i uprawnień przez odwołanie się do zasad obowiązujących w danej sferze obrotu, wynikających ze źródeł pozaprawnych, takich jak tradycja, praktyka podmiotów i charakter wykonywanej przez nią funkcji.

Wzorzec dobrego i sumiennego gospodarza, ukształtowany na gruncie prawa cywilnego oraz handlowego, odnosi się do osoby posiadającej odpowiednie kompetencje adekwatne do zajmowanego stanowiska, bogate doświadczenie oraz pełniącej swoje obowiązki z odpowiednią starannością. Taka osoba cechuje się przezornością oraz dążeniem do osiągnięcia optymalnych wyników, podejmując działania służące dobru i korzyści podmiotów, które mu powierzyły swoje mienie. Taką właśnie postawę prezentował G. W. (1), który pozostaje wójtem Gminy S. nieprzerwanie od 1998 r. Zarządzanie gminą, która od wielu lat znajduje się w czołówce gmin z największym dochodem podatkowym per capita to wielopłaszczyznowe zadanie, które oskarżony w poddanym pod ocenę Sądu zakresie zrealizował dobrze, w ramach swoich uprawnień i obowiązków i bez naruszenia porządku prawnego. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego cena to nie jedyne kryterium świadczące o racjonalności podejmowanych przez oskarżonego działań. Istnieją jeszcze czynniki społeczne, urbanistyczne i marketingowe, a także uwarunkowania lokalne, które również zostały uwzględnione przy realizacji przedmiotowych inwestycji i które przemawiają na korzyść wybranych rozwiązań. Innymi słowy nie każde przedsięwzięcie można ocenić wyłącznie przez pryzmat zysków i strat materialnych, nie każda inwestycja przynosi policzalne korzyści, wreszcie nie wszystko co najtańsze jest najlepsze. Warto przy tym zaznaczyć, że każdorazowa decyzja o zaciągnięciu konkretnego zobowiązania podejmowana była w oparciu o dane, które znane były decydentom w określonym momencie, i choć z perspektywy czasu wyniki finansowe mogą przynieść różne rezultaty przedsiębranych działań, pozostaje to bez wpływu na zamiar i słuszność określonych decyzji podejmowanych w ówczesnych warunkach i w oparciu o ówczesne możliwości finansowe Gminy. Konkludując, zachowanie oskarżonego w zakresie realizacji inwestycji będących przedmiotem niniejszej sprawy spełnia kryteria wzorca postępowania dobrego i sumiennego gospodarza, a podejmowane przez niego decyzje w ówczesnych warunkach były pod każdym względem optymalne i słuszne. Niewątpliwie oskarżony przy ich podejmowaniu kierował się względami ekonomicznymi, społecznymi i urbanistycznymi mając na względzie szeroko pojęty interes mieszkańców. Brak jest przy tym dowodów, że działał z zamiarem umyślnym na szkodę interesu publicznego - Gminy S..

Mając powyższe na uwadze, Sąd uniewinnił G. W. (1) od wszystkich zarzucanych mu czynów.

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

----------

----------

----------

----------

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

----------

----------

----------

----------

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

----------

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

W związku z uniewinnieniem oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu czynów Sąd na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

1Podpis

Karolina Siwierska




Dodano:  ,  Opublikował(a):  Justyna Grzegorek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Karolina Siwierska
Data wytworzenia informacji: